Η
ευτυχία είναι μια υπόθεση καθαρά προσωπική...
Δεν εξαρτάται κατ΄ ανάγκη από
εξωτερικούς παράγοντες και δεν υπακούει σε γενικούς… νόμους. Δεν υπάρχει
συνταγή για να την πετύχεις, αλλά μπορείς να την αναζητήσεις μέσα σου και
τελικά να τη βρεις. Η Συμβουλευτική ψυχολόγος – NLP Practitioner Μαρία
Μεραμβελιωτάκη-Simon μας βάζει χαρούμενες ιδέες στο μυαλό…
Υπάρχει ορισμός για την ευτυχία;
«Όσοι
ορισμοί κι αν υπάρχουν για την ευτυχία, απλώς περιγράφουν μια έννοια γενική,
που πιθανόν να μην περικλείει τίποτα το προσωπικό. Το σημαντικό είναι να
ανακαλύψουμε τι σημαίνει για εμάς προσωπικά αυτή η λέξη, να ανακαλύψουμε τι
είναι η ευτυχία για εμάς, η αληθινή ευτυχία», επισημαίνει η ψυχολόγος. «Για
παράδειγμα, ευτυχία μπορεί να είναι ένας φθινοπωρινός περίπατος ανάμεσα σε
μισοκίτρινα φύλλα δένδρων, ένα ποτήρι νερό όταν διψάς κι ένα φλιτζάνι
αρωματικού καφέ πριν ξεκινήσεις το πρωί για δουλειά. Η αίσθηση της αναπνοής στο
σώμα σου, καθώς ο αέρας εισέρχεται από τη μύτη σου, γεμίζει τα πνευμόνια και το
αίμα σου με οξυγόνο κι ύστερα εξέρχεται αποβάλλοντας ό,τι δεν χρειάζεσαι. Ένα
όνειρο που σε εμπνέει και σε βοηθά να συνεχίσεις, ένα άγγιγμα από κάποιον που αγαπάς,
ένα γλυκό βλέμμα, μια συζήτηση μ’ έναν καλό φίλο, το άκουσμα του αγαπημένου σου
τραγουδιού, η γεύση του αγαπημένου σου φαγητού, η ζεστασιά του ήλιου και το
χρώμα της θάλασσας ένα καλοκαιρινό απόγευμα. Το να μη θέλεις ν΄ αλλάξεις την
παρούσα στιγμή. Το να αισθάνεσαι ότι η παρούσα στιγμή είναι πλήρης, σημαντική,
υπέροχη με το δικό της τρόπο.
Εσύ
πώς θα όριζες την αληθινή ευτυχία; Για να αποκαλύψεις την ευτυχία που κρύβεται
μέσα σου και δεν έχει ακόμα φανερωθεί, μόνο τον δικό σου ορισμό χρειάζεται να
γνωρίζεις».
Αν σου ζητούσαν να διαλέξεις;
Όπως
υπογραμμίζει η ψυχολόγος, η ευτυχία δεν είναι ζήτημα αποκτημάτων. «Αυτό
αποφαίνονται οι μελετητές της», λέει. «Ευτυχία μπορεί να υπάρξει μέσα σε κάθε
εμπειρία, όταν είμαστε ανοιχτοί σε αυτή την πλευρά του εαυτού μας. Η ευτυχία
δεν είναι άμεση ή απόλυτη συνέπεια της επιτυχίας, του πλούτου, της καλής
σεξουαλικής ζωής, της ελκυστικότητας κάποιου, ούτε καν της καλής υγείας. Καλά
όλα αυτά, μπορεί να σκέφτεσαι, αλλά πώς είναι δυνατόν να είναι κανείς
ευτυχισμένος όταν δεν είναι υγιής; Ή όταν του λείπουν τόσα πράγματα; Αν σου
ζητούσαν να διαλέξεις; Σκέψου για μια στιγμή. Εάν κάποιος σου ζητούσε να
διαλέξεις ανάμεσα στην ευτυχία και την επιτυχία, τι θα διάλεγες; Ανάμεσα στον
πλούτο και την ευτυχία; Το σεξ και την ευτυχία; Την υγεία και την ευτυχία; Το
κοινωνικό στάτους και την ευτυχία; Την ελκυστικότητα και την ευτυχία;
Οι
περισσότερες έρευνες που ασχολούνται με αυτό το θέμα – στον τομέα της θετικής
ψυχολογίας – καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: Η πλειοψηφία των ανθρώπων διαλέγει
την ευτυχία σε σύγκριση με τις υπόλοιπες έννοιες. Οι μοναδικές εξαιρέσεις στον
κανόνα αυτό δημιουργούνται όταν οι ερευνητές ζητούν από τους συμμετέχοντες να
διαλέξουν ανάμεσα στην ευτυχία και την αυθεντικότητα ή την ευτυχία και την
αγάπη.
Η
αυθεντικότητα – το να είσαι συγχρονισμένος με την αληθινή ουσία του εαυτού σου
εσωτερικά κι εξωτερικά – είναι πιθανόν προϋπόθεση της ευτυχίας, γιατί πώς
γίνεται να είσαι ευτυχισμένος όταν δεν είσαι αληθινός; Και η αγάπη φαίνεται πως
είναι συστατικό της ευτυχίας τόσο απαραίτητο, που οι περισσότεροι άνθρωποι
πιστεύουν πως είναι αδύνατο να υπάρξει αληθινή ευτυχία χωρίς αγάπη.
Οι πλούσιοι είναι ευτυχισμένοι;
Εάν
η ευτυχία και το χρήμα είχαν μια σχέση αλληλοεξαρτώμενη, τότε οι πλουσιότεροι
άνθρωποι ή οι πλουσιότεροι λαοί στον πλανήτη Γη θα έπρεπε να είναι πιο
ευτυχισμένοι από τους φτωχότερους. Σύμφωνα όμως με τον Δείκτη Χαρούμενου
Πλανήτη 2009 (Happy Planet Index), η πιο ευτυχισμένη χώρα στον κόσμο είναι η
Κόστα Ρίκα – με τη Δομινικανή Δημοκρατία να ακολουθεί. Η Νορβηγία – χώρα με ένα
από τα μεγαλύτερα στον κόσμο κατά κεφαλή εισοδήματα – βρίσκεται στην 88η θέση
και οι Ηνωμένες Πολιτείες στην 114η. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 97η θέση. Συχνά
νομίζουμε ότι εάν έχουμε πολλά λεφτά, μπορούμε να κάνουμε αυτά που θέλουμε κι
έτσι θα είμαστε ευτυχισμένοι. Στην πραγματικότητα όμως αυτό δεν ισχύει.
Κι αν κερδίσεις το λαχείο;
Άλλη
μια συχνή πεποίθηση που έχουμε είναι ότι εάν οι συνθήκες ζωής μας βελτιωθούν,
τότε θα είμαστε περισσότερο ευτυχισμένοι. Οδηγούμαστε να πιστέψουμε ότι η
ευτυχία είναι θέμα περιστάσεων. Οι μελέτες στο θέμα δείχνουν ότι ακόμα και μια
εντυπωσιακή αλλαγή στη ζωή μας, όπως π.χ το να κερδίσουμε το λόττο, επιφέρει
μόνο προσωρινή βελτίωση της διάθεσής μας. Μακροπρόθεσμα θα επιστρέψουμε στα
ίδια επίπεδα ευτυχίας όπως και πριν από την αλλαγή.
Ούτε
το υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο ή ο υψηλότερος δείκτης νοημοσύνης εγγυάται την
ευτυχία μας. Άνθρωποι που είναι περισσότερο μορφωμένοι ή περισσότερο ευφυείς
δεν είναι απαραίτητα και περισσότερο ευτυχισμένοι.
Μην το αφήνεις για το μέλλον
Αυτό
που λέμε συχνά είναι ότι στο μέλλον θα είμαστε περισσότερο ευτυχισμένοι. Μπορεί
τώρα να μην είμαστε, αλλά διατηρούμε τις ελπίδες για το μέλλον. Μόνο που πλέον
είναι αποδεδειγμένο και επιστημονικά (σε μελέτες διάρκειας 20 χρόνων) ότι ο
καλύτερος δείκτης ευτυχίας για το μέλλον είναι το πόσο ευτυχισμένοι είμαστε
τώρα! Εάν δεν μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι τώρα, πώς θα είμαστε αργότερα; Η
ευτυχία δεν είναι θέμα αποκτημάτων ή περιστάσεων, αυτά μπορούν μόνο να μας
ενθαρρύνουν να είμαστε ευτυχισμένοι, όχι να μας κάνουν ευτυχισμένους.Η ευτυχία
λοιπόν είναι εσωτερική υπόθεση. Τι σημαίνει αυτό; Ίσως τελικά να μην είναι
απλώς μια επιλογή αλλά η πραγματική μας φύση, η οποία δεν έχει ακόμα φανερωθεί
ή δεν έχει επικρατήσει μέσα μας. Ίσως να είναι η ουσία του αληθινού μας εαυτού,
ο οποίος παραμένει κρυμμένος πίσω από αμέτρητες ανακριβείς πεποιθήσεις,
λανθασμένες εντυπώσεις, φόβους και δικαιολογίες. Είναι εκεί και περιμένει από
εσένα να τον δεις και να τον αποκαλύψεις. Μην τον αφήσεις να περιμένει για
πολύ!»… (bimag)
