Στην Αθήνα στις αρχές του περασμένου αιώνα η εμφάνιση φωνογράφων με πλάκες (δίσκους), προκάλεσε ενθουσιασμό. Κάθε κέντρο που είχε δικό του φωνόγραφο, έκανε χρυσές δουλειές.
Στη δεκαετία του 1910 το καφενείο «Θέμις», στην πλατεία Δημοτικού Θεάτρου, μάζευε τόσο κόσμο τα βράδια, ώστε το να το προλάβεις να βρεις άδεια καρέκλα θεωρούνταν σημαντική επιτυχία. Κι αυτό γιατί είχε φωνογράφο και έπαιζε συνέχεια πλάκες. «Πάμε στη Θέμιδα, έχει πλάκα!» έλεγαν οι νέοι της εποχής. Έτσι, το «έχει πλάκα» κατέληξε να σημαίνει είναι ευχάριστος, αστείος, προκαλεί ευθυμία, κ.λ.π.
Δεν πέρασαν πολλά χρόνια κι έκαναν την εμφανισή τους πλανόδιοι, που γύριζαν στις ταβέρνες κι «έπαιζαν» φωνόγραφο. Πολλές φορές πελάτες που ευθυμούσαν, ακούγοντας την πλάκα της αρεσκείας τους, φώναζαν: «Παίξε την ώσπου να σπάσει!», να τριφτεί δηλαδή ολότελα. Μερικές φορές οι γλεντζέδες αντί για πιάτα έσπαγαν την μισοτριμμένη πλάκα.
Έτσι, βγήκε το «σπάω πλάκα», που σημαίνει διασκεδάζω με κάτι που είναι πολύ ευχάριστο.
Η μουσίτσα
