Να τι γράφει στο ημερολόγιό του ο Χρήστος Πασαλάρης για τις πρώτες
ώρες της δικτατορίας...
«Παρασκευή, 21 Απριλίου 1967,ώρα 1.40 μετά τα μεσάνυχτα.
Είμαι αρχισυντάκτης στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ. Χτυπά το ιδιαίτερο τηλέφωνό μου:
«Εμπρός, λέγετε!». Η φωνή είναι βραχνή απότομη. Έξι μόνο λέξεις : «Σε μισή ώρα κατεβαίνουν τα τανκς!».Τίποτε
άλλο. Υπέθεσα ότι ήταν φάρσα. Πολλές φάρσες εκείνες τις μέρες. Ασχοληθήκαμε με
τα θέματα της ημέρας που ήταν ένα αεροπορικό δυστύχημα στην Κύπρο και οι
προετοιμασίες για την προεκλογική εξόρμηση του Γιώργου Παπανδρέου. Αλλά…
Στις 2.00 νέο τηλεφώνημα: «Κατεβαίνουν λεφούσια από το Διόνυσο και το
Γουδί!» Όχι, δεν ήταν φάρσα. Σήμανα αμέσως συναγερμό. Έστειλα
τον Βασίλη Κοραχάη στο Διόνυσο και τον Τάκη Αγκαβανάκη στο Γουδί. Έφυγαν
σαν αστραπή και σε δέκα λεπτά επιβεβαίωσαν το γεγονός. Και έτσι άρχισε η πιο
μαύρη νύχτα της δεκαετίας…
Πήρα αμέσως τον Χρήστο Λαμπράκη στο
απόρρητο τηλέφωνό του:
-Ελάτε, έχουμε πραξικόπημα!..
Πήρα αμέσως μετά το Γεώργιο
Παπανδρέου:
-Πρόεδρε, φύγετε αμέσως από το σπίτι. Έχουμε
κίνημα!..
-Ας κοπιάσουν παιδί μου, θα τους
περιμένω, είπε με την ολύμπια αταραξία του.
Πήρε ο Γιάννης Κάτρης τον Ανδρέα. Ούτε
εκείνος ήθελε να φύγει από το σπίτι του. Μόνο που κρύφτηκε στο πατάρι.
Σε δέκα λεπτά έφτασε στο γραφείο μου ο
Λαμπράκης. Του συνέστησα να πάει να κρυφτεί. «Δεν είναι ανάγκη να μας πιάσουν
όλους». Κατέφυγε στο σπίτι της Ντόρας Στράτου. Αποχαιρετώντας όσους μείναμε
είπε:. «Συνεχίστε τη δουλειά σας και ο Θεός βοηθός»!
Στις 2.50 οι πάντες είχαν εξαφανιστεί.
Μείναμε ο Ανδρέας Δημάκος για το «Βήμα» και εγώ με τον Βαρίκα, τον Κάτρη, τον
Τζεφρόνη, τον Κυλλεκίδη, τον Μανιατάκο, την Αλεξίου και μερικούς ακόμη για τα
ΝΕΑ..Τα τηλέφωνα που δεν είχαν ακόμη διακοπεί άναψαν. Κανείς δεν ήξερε τίνος
είναι το κίνημα….
Στις 4 το πρωϊ κυκλοφόρησε η
«Καθημερινή» για να αναγγείλει με ένα ΜΟΝΟΣΤΗΛΟ στην 1η σελίδα ότι εξερράγη στρατιωτικό
κίνημα! Οι άλλες πρωϊνές βγήκαν σαν να μη συνέβαινε τίποτε… Το ραδιόφωνιο
όμως έπαιζε εμβατήρια! ..
Στις 7 το πρωϊ μάθαμε τα πάντα. Κεφαλή
ήταν ο συνταγματάρχης Παπαδόπουλος. Στα ΝΕΑ τον είχαμε περιλάβει άσχημα με το
σαμποτάζ του Εβρου. Ο Ψαθάς ήταν ο πρώτος δημοσιογράφος που συνελήφθη..
Θυμήθηκα τι μου είχε πει ένας Κινέζος στρατηγός στο νησί Κεμόϊ το 1965.
«Γνωρίζετε έναν συνταγματάρχη Παπαδόπουλο;» - «Όχι ,δεν τον ξέρω»… «Θα
τον μάθετε πολύ σύντομα, φοιτήσαμε μαζί στη Σχολή Ψυχολογικού πολέμου, στο
Πεντάγωνο της Αμερικής»!.. Σας λέει τίποτε;
Να όμως και κάτι ακόμη: Στις 11 το
μεσημέρι εκείνης της μοιραίας ημέρας είχαμε μια απροσδόκητη επίσκεψη. Είδα να
μπαίνει στο γραφείο μου ένας άνδρας κομψός, φαλακρός, απλά ντυμένος, με
έναν μαύρο επίδεσμο στο αριστερό μάτι και με μερικά κουλούρια στο χέρι.
Δεν άργησα να τον αναγνωρίσω. Ήταν ο αρχιστράτηγος του Ισραήλ Μοσέ
Νταγιάν.
-Ξεμείναμε στην Αθήνα, μου είπε στα
αγγλικά. Είμαι τράνζιτ για Τελ Αβίβ. Το αεροπλάνο μου μπλοκαρίστηκε στο
Ελληνικό. Πέσαμε πάνω στα γεγονότα. Μπορώ να παρακολουθήσω τις εξελίξεις από
εδώ;
Έμεινε κάπου τρείς ώρες και ζητούσε να
του λέμε ό,τι νέα μαθαίναμε, αλλά απέφυγε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο. Έφυγε το
ίδιο απλά όπως ήλθε. Ποτέ δεν μπόρεσα να εξηγήσω εκείνη τη..συμπτωματική
άφιξη στην Αθήνα του Ισραηλινού πολέμαρχου, νικητή του «πολέμου
των έξη ημερών» που θα ξεσπούσε 45 μέρες αργότερα, στις 6
Ιουνίου, στην έρημο του Σινά, με πλήρη χρησιμοποίηση των ελληνικών βάσεων…
Στη μία το απομεσήμερο πήραμε μήνυμα
από τα νέα αφεντικά τα οδού Ζαλοκώστα ότι οι εφημερίδες δεν θα έβγαιναν
ούτε το Σάββατο ούτε την Κυριακή αλλά μόνο τη Δευτέρα και..τετρασέλιδες ,με
κείμενα που θα μας έστελνε η λογοκρισία Επικεφαλής της λογοκρισίας οι
αλησμόνητοι για την αγριότητα Φαρμάκης, Καρύδας, Παπαπούλος, Βρυώνης,
Παπαγγελής, Διάκος, Ευταξίας, Κονιτόπουλος, Ξεφτίλης και άλλοι..
Στείλαμε τότε ,ο Βαρίκας και εγώ, ένα γράμμα στον Χρήστο Λαμπράκη
να μη βγουν οι εφημερίδες υπό τις συνθήκες αυτές, αλλά το αίτημα δεν έγινε
δεκτό. Θα έπρεπε να κάνουμε υπομονή. Μόνο που και η υπομονή έχει τα όριά
της..»
Η συνέχεια όμως σε κάποια επόμενη επέτειο… (enikos)
