Τρίτη 23 Αυγούστου 2011

Τα εννιάμερα της Παναγίας

Κάθε χρόνο στις 23 Αυγούστου έχουμε τα εννιάμερα της Παναγιάς μας. Όπως το δεκαπενταύγουστο έτσι και τώρα ο λαός μας, σε κάθε γωνιά της χώρας μας δοξάζει και υμνεί τΌνομα της στην μνήμη της και αυτή τη μέρα.
Έτσι έχουμε σ΄ όλη τη χώρα τις εξής «Παναγίες»:

Σύναξη της Παναγίας της Ελεούσα στο Κάστρο στην Κύθνο, της Παναγίας της Παντάνασσας στους Αρκούς (Λειψοί), της Παναγίας της Πολίτισσας στα Λιβάδια Τήλου, της Κυρά-Παναγίας στην Κάρπαθο, της Παναγιάς της Αποκουής στον Νίμο της Σύμης, της Παναγίας Κυράς στη Νίσυρο

Σύναξη της Παναγιάς του Μαλίκη
Η «Παναγιά του Μαλίκη» (Παναγιά η Μαλίκαινα) πήρε το όνομα της από το επίθετο του δωρητή της, όπως χαρακτηριστικά αναγράφεται στο κάτω μέρος της εικόνος.
Η ιερά εικόνα φέρει χρονολογία 29 Αυγούστου 1858, και είναι έργο αγνώστου Ιερομονάχου Ζωγράφου από τη Χίο όπως μαρτυρεί και άλλη σύντομη επιγραφή.
Ο λαός της Ύδρας περιβάλλει με ιδιαίτερη τιμή και λατρεία την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας του Μαλίκη και σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες η ιερά εικόνα μεταφερόταν στα σπίτια προς αγιασμό και ευλογία.
Όταν υπήρχε ασθενής και επρόκειτο να ιαθεί αυτοί που την μετέφεραν την αισθάνονταν ελαφριά και το πρόσωπο της έλαμπε (ροδόχρουν χρώμα), ενώ αντιθέτως εάν του ασθενούς η κατάστασης ήτο ανίατος η εικόνα στους μεταφορείς εβάραινε και το πρόσωπο της γινόταν χλωμό.

Σύναξη της Παναγίας του Χάρου
Ξεχωρίζει για τη μοναδικότητα της καθώς είναι η μοναδική εικόνα της Παναγίας που δεν κρατά το Θείο Βρέφος, αλλά τον Εσταυρωμένο Χριστό. Ο λόγος για την Παναγία του Χάρου, που όσο και αν ακούγεται παράξενο το όνομά της, εδώ και εκατοντάδες χρόνια ευλογεί το νησί των Λειψών.Η Παναγία του Χάρου πήρε το όνομά της, από το γεγονός ότι ο νεκρός Χριστός στον σταυρό του μαρτυρίου και ο Χάρος σχετίζονται μεταξύ τους εννοιολογικά.
Τόσο το εξωμονάστηρο όσο και η εικόνα χρονολογούνται από το 1600 μ.Χ., όταν έφτασαν στο νησί δύο μοναχοί από το Άγιο Όρος.Από το 1943 μ.Χ. μέχρι σήμερα τη θαυματουργή εικόνα κοσμούν τα περιώνυμα «κρινάκια της Παναγίας». Τα λουλούδια τοποθετούνται στην εικόνα την Ανοιξη, στη συνέχεια ξεραίνονται και στη γιορτή της, κατακαλόκαιρο, ανθίζουν βγάζοντας μοσχομυριστά μπουμπούκια.

Σύναξη της Παναγίας της Εννιαμερίτισας
Η «Παναγιά η Εννιαμερίτισα» ή αλλιώς «Παναγιά της Νάουσας» βρίσκεται στο χωρίο Νάουσα της Πάρου.
Ο λαός του νησιού τη γιορτάζουν με ποικίλες εκδηλώσεις, παραδοσιακούς χορούς και μουσικές. Κορυφαίο γεγονός είναι η αναπαράσταση της κουρσάρικης βραδιάς, όπου νέοι και νέες από το χωριό ζωντανεύουν την απόβαση των κουρσάρων του φημισμένου πειρατή Barbarossa, στο λιμανάκι της Νάουσας.

Σύναξη της Παναγίας στη Γραβά της Πάτμου
Η Παναγιά Γραβά  χτίσθηκε γύρω στο 1790 μ.Χ. από τον Πάτμιο Άγιο Γρηγόριο το Νισύριο, το μοναχό Νήφωνα και από άλλους μοναχούς, οι οποίοι εγκατέλειψαν το Άγιο Όρος και ήρθαν στην Πάτμο.Σύναξη της Παναγίας της Φλαμπουριανής
Ένα σημαντικό μνημείο για το νησί της Κύθνου, είναι και η Παναγία η Φλαμπουριανή, χτισμένη στην άκρη ενός βράχου. Σύμφωνα, μάλιστα, με την παράδοση τα ίχνη που βρίσκονται από την παραλία έως την εκκλησία είναι τα ίχνη που άφησε η Παναγία.

Σύναξη της Παναγίας της Φανερωμένης στην Σαλαμίνα
Το μοναστήρι της Φανερωμένης χτίστηκε στα μέσα του 16ου μ.Χ. αιώνα στο βόρειο μέρος του νησιού, μετά από θαυματουργική εμφάνιση της Θεοτόκου στον Λάμπρο Κανέλλο, που έγινε μοναχός με το όνομα Λαυρέντιος και που η Εκκλησία μας κατέταξε στην χορεία των Οσίων της.Ο Όσιος Λαυρέντιος, είδε τρεις φορές σε όραμα του την Παναγία που του είπε να μεταβεί στη Σαλαμίνα και να οικοδομήσει το ναό που βρισκόταν σε ερείπια, πράγμα που έγινε.
 Από το 1938 μ.Χ. έως το 1941 μ.Χ. ήρθε αυτοεξόριστος στη Μονή ο τότε Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Δαμασκηνός Παπανδρέου.
 Το 1944 μ.Χ. ο Μητροπολίτης Αττικής - Μεγάρων και Σαλαμίνας Ιάκωβος την μετέτρεψε σε γυναικεία με Ηγουμένη τη μοναχή Χριστονύμφη Τσιγκέλη.
Το 1947 μ.Χ. ο Ιάκωβος παραχώρησε το δεσποτικό της Μονής, στον 'Αγγελο Σικελιανό για να αποσυρθεί και να γράψει την τραγωδία του, «Ο θάνατος του Διγενή».Το μοναστήρι συνεχίζει μέχρι και σήμερα έτσι την λαμπρή του πορεία και δράση, διαθέτει μεγάλο ξενώνα και γυναικείο οίκο ευγηρίας.


Σύναξη της Παναγίας της Μεγάλης στην Σάμο
Η Ιερά Μονή Μεγάλης Παναγίας ή «των πέντε οσπιτίων», βρίσκεται στο μέσο της νοτιάς πλευράς του Νησιού και ιδρύθηκε το 1586 μ.Χ. από τους μοναχούς Νείλο και Διονύσιο, οι όποιοι είχαν μονάσει στο ορός Λάτρος κοντά στην αρχαία Μίλητο.Η συμβολή της Ιεράς Μονής Μεγάλης Παναγίας , υπήρξε σημαντικότατη, στην διατήρηση του Ελληνορθόδοξου φρονήματος των Σαμίων κατά την διάρκεια της μακράς Οθωμανικής δουλείας, στην καλλιέργεια των Ελληνικών Γραμμάτων, αλλά και στην Επανάσταση του Γένους κατά το 1821 μ.Χ. υπήρξε ορμητήριο των τοπικών αγωνιστών.
Σύναξη της Παναγιάς της Προυσιώτισσας στην Ευρυτανία (Παναγία η «ν τ Πυρσ τς Ερυτανίας»)
Ψηλά, στις ελατόφυτες βουνοκορφές της νοτιοδυτικής Ευρυτανίας, και σφηνωμένη ανάμεσα σε κάθετους γκριζωπούς βράχους με άγρια μεγαλοπρέπεια, προβάλλει η ιερά μονή του Προύσου.
Είναι σταυροπηγιακό και ιστορικό μοναστήρι, με μεγαλόπρεπα τριώροφα κτίρια. Ανάμεσα τους υπάρχει σπήλαιο λαξευμένο, που φιλοξενεί στο εσωτερικό του τον πρώτο και παλαιό ναό της μονής. Μέσα σ' αυτόν φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που επονομάζεται Προυσιώτισσα και εορτάζει με κάθε εκκλησιαστική και βυζαντινή μεγαλοπρέπεια στις 22-23 Αυγούστου.Τη θαυματουργή αυτή εικόνα της Θεοτόκου λέγεται ότι την ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς και ήλθε από την Προύσα της Μικράς Ασίας (σύμφωνα με το χειρόγραφο 3 του κώδικα της Ιεράς Μονής Προυσιωτίσσης).
Στο ιστορικό της μονής αναφέρεται ότι επί τουρκοκρατίας καταστράφηκε πολλές φορές. Η τελευταία όμως καταστροφή, που μετέβαλε τα κτίρια σε σωρούς ερειπίων, έγινε το 1944 μ.Χ. από τους γερμανούς.
Μετά την καταστροφή των κτισμάτων, ένας αξιωματικός θέλησε να κάψει και την εκκλησία. Προσπάθησε πολλές φορές, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Ενώ λοιπόν στεκόταν άπ' έξω κι έδινε διαταγές, τιμωρήθηκε παραδειγματικά από το χέρι της Παναγίας. Μια αόρατη δύναμη τον έριξε με ορμή πάνω στο πλακόστρωτο. Το χτύπημα ήταν δυνατό, και ο γερμανός ανίκανος να σηκωθεί. Τον σήκωσαν οι στρατιώτες και τον έβαλαν πάνω σε ζώο για να τον μεταφέρουν στο Αγρίνιο. Έτσι ο ναός παρέμεινε αβλαβής, όπως διαφυλάχθηκε ακέραιος δια μέσου των αιώνων.
Σύναξη της Παναγίας της Σκριπούς στον Ορχομενό
Η μονή της «Παναγίας Σκριπού» (ή Ορχομενιώτισσας) της Βοιωτίας, κοντά στον αρχαίο Ορχομενό, περιλαμβάνει το πιο σημαντικό μνημείο από τη σειρά εκκλησιών του τύπου «σταυροειδούς μεταβατικού» στον ελλαδικό χώρο.
Πιθανότατα ο ναός σχεδιάσθηκε ως ταφικό μνημείο του χορηγού του, του Λέοντα, Πρωτοσπαθάριου (οστιάριος, εκκλησιαστικός αξιωματούχος και στρατηγός, διοικητής του θέματος της Ελλάδας που είχε έδρα τη Θήβα) της Ανακτορικής φρουράς του Βυζαντινού αυτοκράτορα (873/874 μ.Χ.).

Σύναξη της Παναγίας της Φανερωμένης στη Νέα Σκιώνη Χαλκιδικής
Το ξωκλήσι της Παναγίας Φανερωμένης στη Νέα Σκιώνη, είναι χτισμένο ακριβώς στην όχθη και φιλοξενεί θαυμάσιες τοιχογραφίες του 16ου αιώνα μ.Χ.
 Όταν η Θεσσαλία απελευθερώθηκε από τους Τούρκους, το 1881 μ.Χ., παραχωρήθηκε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, στην οποία ανήκει μέχρι σήμερα.Στο ναό φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας ζωγραφισμένη σε όρθια μαρμάρινη βάση αγάλματος. Η παράδοση για το ξωκλήσι λέει ότι ένας χωρικός της περιοχής είδε ένα φως στη θάλασσα να πλησιάζει στην ακτή. Νομίζοντας ότι πρόκειται για πειρατικό καράβι, επέστρεψε στο χωριό να ειδοποιήσει τους συγχωριανούς του. Το πρωί, όταν το φως έφτασε στην ακτή, είδαν ότι ήταν ένα μεγάλο κομμάτι μάρμαρο, με την Παναγία ζωγραφισμένη πάνω του, που επέπλεε στη θάλασσα. Οι χωριανοί εντυπωσιάστηκαν από το θαύμα και ζήτησαν από τον Τούρκο μπέη της περιοχής να τους επιτρέψει να χτίσουν ένα εκκλησάκι για να στεγάσουν την εικόνα. Αυτός όμως αρνήθηκε, έριξε κάτω την εικόνα και άρχισε να την ποδοπατά. Η εικόνα έγινε ξαφνικά μαλακή σαν πηλός και παγίδεψε τα πόδια του μπέη, μη αφήνοντάς τον να ξεφύγει. Τότε ο μπέης μετάνιωσε, και ζητώντας συγνώμη επέτρεψε να χτιστεί το εκκλησάκι αυτό.Η τοπική παράδοση αναφέρει ότι η εικόνα κλαίει πριν συμβεί κάτι κακό στη χώρα.
Λέγεται ότι η εικόνα δάκρυσε πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, λίγο πριν γίνει η εισβολή της Κύπρου, ακόμη και πρόσφατα, όταν δημιουργήθηκε το θέμα με το όνομα των Σκοπίων.


Ορθόδοξος συναξαριστής