Κατά την εποχή του απελευθερωτικού μας Αγώνα, οι στρατολογούμενοι από τους οπλαρχηγούς διαιρούνταν σε ενωμοτίες άτακτων πολεμιστών, που η καθεμία του ονομαζόταν μάγκα και αποτελούνταν από σαράντα έως πενήντα οπλοφόρους.
Ο αρχηγός τους ονομαζόταν μαγκατζής. Οι όροι αυτοί, που χρησιμοποιούνταν κυρίως στα σουλιώτικα και στα ρουμελιώτικα σώματα, προήλθαν από την αντίστοιχη αλβανική λέξη που σημαίνει αγέλη, κοπάδι και δηλώνει τη συγκρότηση ατάκτων στρατιωτικών σωμάτων.
Την εποχή εκείνη ήταν τιμή και δόξα για κάποιον να ανήκει σε «μάγκα» και να ονομάζεται μάγκας.
Με το πέρασμα τω χρόνων, η λέξη εκφυλίστηκε, ώστε στις μέρες μας ο «μάγκας» να είναι ο κατεργάρης, ο καταφερτζής, ο ψευτοπαλικαράς, ο νταής, αλλά και ο πανέξυπνος άνθρωπος με συμπεριφορά που αρμόζει σ’ ένα σωστό άντρα.
Η μουσίτσα