Μπερνάρ Ανρί Λεβί: «H Ευρώπη θα πεθάνει αν απωθήσει την ελληνική της ρίζα»

Μέσα στην δραματική συγκυρία των νέων από το χθεσινό Eurogroup, έρχονται στην Ελλάδα δύο κορυφαίοι...

Γάλλοι διανοητές, ο Μπερνάρ Ανρί Λεβί και ο Πασκάλ Μπρυκνέρ, μεταφέροντας μηνύματα συμπαράστασης στην Ελλάδα και προειδοποίησης προς την Ευρώπη.

Κάτι η... εμμονή με την ελληνική φιλοσοφία, κάτι ο φόβος ότι η Γαλλία είναι η επόμενη χώρα που θα ακολουθήσει τη τύχη της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Ιταλίας, οι γάλλοι διανοούμενοι για άλλοι μια φορά εμφανίζονται στη διεθνή σκηνή με θέσεις υπέρ της Ελλάδας. Δύο από αυτή έρχονται μάλιστα στην Αθήνα για διαλέξεις: ο φιλόσοφος και συγγραφέας Μπερνάρ Ανρί Λεβί σήμερα στο Μέγαρο Μουσικής και ο λογοτέχνης και φιλόσοφος Πασκάλ Μπρυκνέρ στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών την προσεχή Τρίτη 27 Νοεμβρίου.

Προάγγελος της έλευσης Λεβί ήταν οι δηλώσεις που έκανε χθες στην Frankfurter Algemeine Zeitung ο Μπερνάρ Ανρί Λεβί :«η Ευρώπη θα πεθάνει εάν απωθήσει την ελληνική ρίζα της, εάν αποσυνδεθεί από τη ρωμαϊκή κληρονομιά της, εάν δεν κάνει όλα όσα είναι ανθρωπίνως δυνατά για να παραμείνουν στους κόλπους της αυτά τα δύο τμήματα της ταυτότητας και της ύπαρξής της».

Ο πιο συγκρουσιακός ίσως, Ευρωπαίος φιλόσοφος έρχεται σήμερα στις 7 το απόγευμα στο Μέγαρο Μουσικής προκειμένου να μιλήσει μαζί με τον θρυλικό δημοσιογράφο Ζαν Μαρί Κολομπανί για τις εξελίξεις στην Ευρώπη, την Ελλάδα αλλά και την φλεγόμενη Μέση Ανατολή.

Γεννημένος στην Αλγερία το 1948, με πατέρα τον πάμπλουτο μεγιστάνα της ξυλείας Αντρέ Λεβί, έφτασε στο Παρίσι λίγους μήνες μετά τη γέννησή του, μεγάλωσε με προνόμια και ανακάλυψε το πάθος του για τις γυναίκες στις επιδείξεις μόδας που πήγαινε με τη μητέρα του. Άρχισε τις σπουδές του το 1968, στην Εκόλ Νορμάλ, με καθηγητές του τον Ζακ Ντεριντά και το Λουί Αλτουσέρ και καθώς εμπλεκόταν όλο και περισσότερο στα πολιτικά και φιλοσοφικά διλήμματα της εποχής άρχισε να κάνει ανελέητη κριτική στον μαρξισμό και τα σοσιαλιστικά δόγματα και βρέθηκε συνοδοιπόρος με μια ομάδα νέων διανοουμένων απογοητευμένων από τη στάση κομμουνιστών και σοσιαλιστών στον Μάη του 68. Μαζί τους ίδρυσε το κίνημα, «Νέοι Φιλόσοφοι». Λίγο αργότερα, στο βιβλίο του «Βαρβαρότητα με Ανθρώπινο Πρόσωπο» υποστήριξε ότι ο μαρξισμός ήταν εκ γενετής διεφθαρμένος και στο πιο επιδραστικό από τα βιβλία του, «Η Γαλλική Ιδεολογία» (1981), αποκάλυψε τη σκοτεινή και καθόλου δοξαστική όψη της γαλλικής ιστορίας και προκάλεσε παταγώδεις αντιδράσεις από τον Ρεϊμόν Αρόν και τον Βιντάλ-Νακέ.

Σε όλη την καριέρα του, ο Λεβί υπήρξε συχνά σύμβουλος της γαλλικής κυβέρνησης, αλλά πολιτικά παρέμενε πάντα ανεξάρτητος. Φίλος του Νικολά Σαρκοζί από το 1983, δεν τον ψήφισε το 2007 και υποστήριξε την Σεγκολέν Ρουαγιάλ, υποψήφια του Σοσιαλιστικού Κόμματος για την Προεδρία. «Μπορώ να ξεχωρίσω τη φιλία από τις πολιτικές μου πεποιθήσεις, αλλά εκείνος δεν το καταλάβαινε. Δεν μιλούσαμε για τρία χρόνια. Μετά επανασυνδεθήκαμε». Τον περασμένο Απρίλιο ψήφισε τον Φρανσουά Ολάντ.
Ο Λεβί δεν κάνει τίποτα που να περνάει απαρατήρητο: από το διαζύγιό του με τον μαρξισμό και την ίδρυση του κινήματος των «Νέων Φιλοσόφων», τη δεκαετία του 70, στους ξεχασμένους πολέμους της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής, στον απελευθερωτικό πόλεμο του Μπανγκλαντές, στην μεγάλη περιοδεία- έρευνα στις Ηνωμένες Πολιτείες και από εκεί στα κατεχόμενα και την εξέγερση της Λιβύης, ο Γάλλος διανοούμενος είναι παρών με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο, αποκαλύπτει τις αθέατες πλευρές των γεγονότων και καταφέρνει να αναδεικνύει πολιτικά θέματα που είναι «εκτός μόδας» και συγκυρίας.

Για τον Λεβί, οι πολεμικές ζώνες είναι το βήμα από όπου κινητοποιεί την κοινή γνώμη στη Γαλλία και στο εξωτερικό. Στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ στις Κάννες, τον Μάιο, παρουσίασε το ντοκιμαντέρ του για την εξέγερση στη Λιβύη, «Ο Όρκος του Τομπρούκ», με την προσωπική του ματιά για τα γεγονότα, εξασφαλίζοντας και διανομή. Επιδιώκει να χρησιμοποιήσει την ταινία αυτή για να βοηθήσει στην αλλαγή στη Συρία και να προκαλέσει την παρέμβαση της Δύσης, με τον ίδιο τρόπο που το έκανε και στη Βοσνία.

Ο Πασκάλ Μπρυκνέρ με τα Μαύρα Φεγγάρια του Έρωτα

Μυθιστοριογράφος και δοκιμιογράφος –βραβευμένος και στα δύο αυτά είδη του λόγου–, λογοτέχνης και φιλόσοφος, ο Πασκάλ Μπρυκνέρ συνηθίζει να παρεμβαίνει με τα βιβλία και τα άρθρα του στη δημόσια σφαίρα ταράζοντας τα νερά, προκαλώντας, συχνά διχάζοντας με τις απόψεις του, χωρίς ποτέ να υποκρίνεται ότι ακολουθεί τους κανόνες της πολιτικής ορθότητας. Έχοντας ενταχθεί νέος στο γαλλικό κίνημα των Νέων Φιλοσόφων, άλλοτε συμπορευόμενος μαζί τους, κι άλλοτε όχι, ανταποκρινόμενος μόνο περιστασιακά στις σειρήνες της ακαδημαϊκής καριέρας που κατά καιρούς του προσφέρθηκε στη Γαλλία και στις ΗΠΑ, ακολούθησε μια πολύ ενδιαφέρουσα συγγραφική διαδρομή, μη διστάζοντας να έρθει σε ρήξη ακόμα και με τις δικές του ιδέες.

Ο Πασκάλ Μπρυκνέρ γεννήθηκε το 1948 στο Παρίσι. Έζησε έξι χρόνια στην Αυστρία, πέρασε μέρος της εφηβείας του στη Λυόν και σε ηλικία δεκαέξι ετών εγκαταστάθηκε μόνιμα στη γαλλική πρωτεύουσα. Συμμετείχε στον αναβρασμό του Μάη του '68 διακηρύσσοντας ότι: «Εκείνη την εποχή όλοι ήμαστε κομμουνιστές». Έχει σπουδές φιλοσοφίας στο ενεργητικό του, (έκανε το διδακτορικό του δίπλα στον Ρολάν Μπαρτ), γράφει εναλλάξ κάθε τόσο μυθιστορήματα και δοκίμια, αρθρογραφεί στο Νουβέλ Ομπσερβατέρ, είναι διδάκτωρ της φιλοσοφίας στο Ινστιτούτο Πολιτικών επιστημών του Παρισιού και διδάσκει ως καθηγητής επισκέπτης σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ. Ο Πασκάλ Μπρυκνέρ είναι πολυσύνθετη προσωπικότητα που σε γοητεύει με την ευρυμάθειά του, τον στοχασμό του, τον ουμανισμό του αλλά και με την απλότητα και τον αντικομφορμισμό του… (nonews)

Ελεύθερο ρεπορτάζ