Βάλτε στολή εργασίας και πάμε να βάψουμε τα φρεάτια της Αθήνας…

Ένα υπαίθριο εργαστήριο «ιχνογραφίας» στήνεται στο κέντρο της πόλης στο πλαίσιο της έκθεσης Strange Cities: Athens…

Η θεωρία πριν την πράξη

Για να πάμε προετοιμασμένοι για αυτό που πρόκειται να συμβεί, πρέπει να έχουμε κάποια προηγούμενη γνώση.

-Η σημερινή ΕΥΔΑΠ παλιά έφερε το όνομα Ούλεν

-Το μαρμάρινο φράγμα του Μαραθώνα κατασκευάστηκε για να προμηθεύσει πόσιμο νερό στους Αθηναίους τη δεκαετία του 1930

-Η Αθήνα του παρελθόντος υπέφερε από επιδημίες τύφου και δυσεντερίας, αλλά και πλημμύρες λόγω έλλειψης αποχετεύσεων στις δεκαετίες από το 1860 μέχρι το 1900.

Τα θύματα ήταν τόσα που επισπεύτηκε η κατασκευή δικτύων κοινωφελούς χαρακτήρα.
-Η πληθυσμιακή ανάπτυξη της πόλης έκανε την ανάγκη για υδροδότηση επιτακτική. Αρκεί να αναλογιστούμε ότι στα τέλη του 19ου αιώνα οι κάτοικοι ήταν πάνω από 120.000, ενώ την εποχή του Όθωνα (1830-40) δεν ξεπερνούσαν τις 5.000. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 και για μια δεκαετία, τα μεταναστευτικά κύματα εκτίναξαν τον πληθυσμό στους 700.000 κατοίκους, οι οποίοι μάλιστα προερχόμενοι από μια άτακτο φυγή, ήταν σε άθλια κατάσταση.

-Ο κόσμος της Αθήνας χρειάστηκε να περιμένει ως τη δεκαετία του 1950 για την ίδρυση του ΟΑΠ (Οργανισμός Αποχέτευσης Περιοχής Πρωτεύουσας), ο οποίος ανέλαβε τη συντήρηση, την ορθή εκμετάλλευση του δικτύου που προϋπήρχε, αλλά και την κατασκευή του νέου που θα ανταποκρινόταν στις ανάγκες των καιρών.

Όλα τα παραπάνω αναδεικνύουν τη σημασία των φρεατίων αφού, ούτε λίγο ούτε πολύ, στα καπάκια τους αποτυπώνεται η ιστορία της πόλης. Το παλαιότερο βρίσκεται στην οδό Βύσσης, λίγο πριν από τη συμβολή της με την οδό Αθηνάς, κατασκευασμένο στο Παρίσι με ένδειξη 1871, για λογαριασμό της «Εταιρείας Υδάτων». Οι επόμενες «φουρνιές» έργων και, κατ' επέκταση, χύτευσης που συναντάμε στους δρόμους της πόλης, είναι από τις δεκαετίας του ΄30, του ΄50 και του ΄60.

Ποιοι όμως ήταν οι άνθρωποι πίσω από τα φρεάτια της πόλης; Αρκετοί από τους σχεδιαστές θα πρέπει να είχαν φοιτήσει στη Διπλάρειο Σχολή και να στελέχωσαν στη συνέχεια τις ανάλογες Δημόσιες Εταιρείες. Αυτό εξηγεί το γεγονός ότι οι μαντεμένιες πλάκες, που είναι ένθετες στα πεζοδρόμια και τα οδοστρώματα της πόλης, είναι ιδιαίτερα φροντισμένες.

Το εργαστήριο

Εντυπωσιασμένοι από όλα αυτά, ο Γιάννης Καρλόπουλος (γραφίστας) και η Ήρα Σπαγαδώρου (χαράκτρια), αποφάσισαν να κάνουν μια ενέργεια ανάδειξης των καλυμμάτων και υπενθύμισης μιας ολόκληρης κληρονομιάς, στο πλαίσιο της έκθεσης Strange Cities: Athens. Ο τρόπος τους εμπνευσμένος αφού πραγματοποιούν ένα υπαίθριο εργαστήριο αποτύπωσης –με χειρωνακτικό τρόπο και τυπογραφικό μελάνι– των μαντεμένιων φρεατίων από τα κοινωφελή δίκτυα (ρεύματος, υδάτων κ.ά.) στο κέντρο της πόλης, γύρω από τη Διπλάρειο Σχολή.

Όπως εξηγούν οι δημιουργοί, στην ουσία, η όλη ενέργεια αφορά κάτι βαθύ και ουσιαστικό αφού για εκείνους, τα δίκτυα υποδομών αποτελούν το νευρικό (στην περίπτωση των τηλεπικοινωνιών) ή το πεπτικό (στην περίπτωση της ύδρευσης-αποχέτευσης) σύστημα στο «σώμα» μιας πόλης. Οι μαντεμένιες πλάκες είναι οι «είσοδοι» σε ένα υπόγειο κόσμο που, χάρη στα σχέδια της επιφάνειάς τους, θυμίζουν τους ανώνυμους κεραμίστες που διακοσμούσαν αγγεία στην αρχαιότητα και μάλιστα, στις ίδιες ιστορικές γειτονιές της  Αγοράς, του Κεραμεικού, του Μεταξουργείου, του Ψυρρή. Συνοψίζοντας, αυτό που συμβαίνει είναι ότι στρεφόμενοι στο παρελθόν, ανακαλύπτουμε την ταυτότητά μας.

Το ραντεβού μας με τον καλλιτέχνη μέσα μας είναι για την Πέμπτη 25 Ιουνίου 2015  στις 18:30 στη Διπλάρειο Σχολή όπου για 90 λεπτά και χωρίς κανένα κόστος, θα δημιουργήσουμε το δικό μας έκτυπο (το οποίο φυσικά θα πάρουμε στο σπίτι να το δείξουμε στους δικούς μας). Όλα αυτά αρκεί να δηλώσουμε έγκαιρα συμμετοχή στο memory_art@yahoo.com.

Tip: Φορέστε άνετα ρούχα και γάντια μίας χρήσης!

Δείτε το βίντεο της δράσης http://scriptorium210.tumblr.com/post/111387962805/city-prints (clickatlife)