Τα ηθικά διδάγματα από τους στωικούς φιλοσόφους που θα σε κάνουν καλύτερο άντρα…

Γράφει ο Πολυχρόνης Δρακάκης

Πέντε μαθήματα που πρέπει να πάρουν οι περισσότεροι άντρες...

Οι σύγχρονοι άντρες ζουν σίγουρα σε ένα πολύ πιο άνετο περιβάλλον και με πολύ περισσότερες δυνατότητες απ' ότι οι αρχαίοι πρόγονοί μας. Είναι σίγουρα καλύτερα να έχεις αυτοκίνητο, να τρως ό,τι τραβάει η όρεξή σου και να φλερτάρεις, απ' το να είσαι άνθρωπος των σπηλαίων. Δεν ανακαλύπτουμε τον τροχό, σε δυτική κοινωνία ζούμε.

Παρολ' αυτά η τεχνολογία και η ποικιλία των αγαθών δεν έχουν καταφέρει να λύσουν τα μυστήρια που κουβαλά κάθε άντρας μέσα του και δεν έχουν απαντήσει σε στοιχειώδη ερωτήματα όπως το πώς πρέπει να συμπεριφέρεται, πώς να αντιμετωπίζει τους φόβους του, πώς να παίρνει σημαντικές αποφάσεις και τελικά τι σημαίνει να είσαι άντρας.

Μπορεί, λοιπόν, να μην έχεις τίποτα να ζηλέψεις από τους άντρες περασμένων χιλιετιών, έχεις σίγουρα όμως να πάρεις κάποια διαχρονικά μαθήματα από τους στωικούς φιλόσοφους, που θα σε βοηθήσουν να βρεις το νόημα της ζωής και να μάθεις να λειτουργείς όπως ένας πραγματικός άντρας.

> Πότε γίνεσαι πραγματικά άντρας

Εστίασε σε αυτό που μπορείς να ελέγξεις

«Στη ζωή το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να χωρίζουμε τα πράγματα σε δύο κατηγορίες: σε αυτά που δεν μπορούμε να ελέγξουμε και στις επιλογές που κάνουμε και μπορούμε να καθορίζουμε. Που βρίσκω το καλό και το κακό; Στον εαυτό μου, στις επιλογές μου», έλεγε ο Επίκτητος, που γεννήθηκε ως σκλάβος το 55 μ.Χ.

Από νωρίς, λοιπόν, συνειδητοποίησε ότι το να είναι σκλάβος ήταν πέρα των δυνάμεων του, όχι όμως και η σοφία που μπορούσε να αποκτήσει. Αφού εντυπωσίασε τον αφέντη του, τον έστειλαν στη Ρώμη μαθητευόμενο δίπλα στον διάσημο φιλόσοφο της εποχής Γάιο Μουσώνιο Ρούφο. Σύντομα έγινε ο πιο καλός του μαθητής και κέρδισε την ελευθερία του. Στη συνέχεια έγινε δάσκαλος της ελίτ στην Ρώμη και ένας από τους σπουδαίους στωικούς στοχαστές.

Αν σε απασχολούν ερωτήματα όπως το πώς θα κινηθεί η αγορά, τι γνώμη έχει για σένα το αφεντικό σου στη δουλειά ή οι φίλοι σου, καλύτερα να σταματήσεις να ανησυχείς για τέτοια ζητήματα. Αντίθετα, εστίασε σε αυτό που είναι στο πλαίσιο των δυνατοτήτων σου και κινήσου ανάλογα. Με τον καιρό θα μάθεις τι μπορείς να ελέγξεις και δεν θα σπαταλάς χρόνο και ενέργεια στα περιττά.

> Ποια είναι τα στοιχεία που κάνουν έναν άντρα σπουδαίο

Ζήσε τη στιγμή

«Το μέλλον βασίζεται στην αβεβαιότητα : Ζήσε κάθε στιγμή», έλεγε ο Σενέκας ο Νεώτερος, ένας ακόμα μεγάλος στωικός φιλόσοφος. Είχε γεννηθεί στην Ισπανία, πριν από περίπου 2.000 χρόνια, μεγάλωσε σε εύπορη οικογένεια, αλλά κατέληξε εξόριστος στην Κορσική, από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο. Αν και θα μπορούσε να αφεθεί στην απελπισία, αφού έχασε ό,τι είχε στη ζωή του, συνειδητοποίησε ότι η ανθρώπινη φύση έχει την τάση να ζει πολύ στο παρελθόν και στο μέλλον, αλλά ποτέ ολοκληρωτικά στο παρόν.

Έτσι, με το που τον εξόρισαν, τα πρώτα οκτώ χρόνια εκμεταλλεύτηκε κάθε στιγμή. Αυτό χαρακτήριζε και τα φιλοσοφικά του έργα (Διάλογοι ή Επιστολές) που μεταγενέστερα επηρέασαν πολλούς ηγέτες.

> 30 δεξιότητες που πρέπει να κατέχει ένας άντρας σήμερα

Το μότο του, εν συντομία, έλεγε να ζεις με όλες σου τις αισθήσεις το παρόν αν θέλεις να διαμορφώσεις το μέλλον σου.

Μάθε τι έχει πραγματικά αξία

«Αυτός που ενδίδει σε κενούς φόβους κερδίζει πραγματικούς φόβους», λέει ένα άλλο ρητό του Σενέκα του Νεώτερου. Στη ζωή, τα πράγματα στα οποία ξοδεύεις χρήματα και είναι αναλώσιμα έχουν πολύ μικρή σημασία, όταν το καλοσκεφτείς. Τα πράγματα, όμως, που είναι δωρεάν και εσύ θεωρείς δεδομένα, είναι εκείνα στα οποία πρέπει να επικεντρώνεις τον χρόνο και την ενέργεια σου.

Ξοδεύεις ένα σωρό χρήματα σε ρούχα, αυτοκίνητα ή στην αγορά ενός σπιτιού και σε άλλα υλικά αγαθά. Το να τα χάσεις είναι σίγουρα οδυνηρό αλλά όλα αυτά μπορείς να τα αντικαταστήσεις. Αν όμως αρρωστήσει κάποιος από την οικογένειά σου ή εσύ ο ίδιος χάσεις την υγεία σου και καταλήξεις παράλυτος, η απώλεια δεν αντικαθίσταται. Να θυμάσαι ότι η ποιότητα στη ζωή σου θα έρθει από εκεί που επενδύεις τον χρόνο, την ενέργεια και τα χρήματά σου. Οπότε φρόντισε να επιλέγεις τις σοφές επιλογές.

> Tι θα προτιμούσες να έχεις; Περισσότερο ελεύθερο χρόνο ή πιο πολλά χρήματα;

Δώσ' τα όλα

«Αποδέξου τα πράγματα με τα οποία σε δεσμεύει η μοίρα και αγάπησε τους ανθρώπους που σου έφερε κοντά, αλλά καν' το με όλη σου την καρδιά», έλεγε ο Μάρκος Αυρήλιος. Θεωρείται ένας από τους πιο σπουδαίους στωικούς φιλοσόφους όλων των εποχών και ένας από τους πιο εμβληματικούς ηγέτες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Ανέλαβε την εξουσία το 180 μ.Χ. και παρότι είχε μια κυριαρχία γεμάτη προκλήσεις και οικογενειακά θέματα, αφού η γυναίκα του ήταν άπιστη και κάποια απ' τα παιδιά του βρήκαν απρόσμενο θάνατο, ήταν απόλυτα επιτυχημένος ηγέτης τα 20 χρόνια που έμεινε στην εξουσία μέχρι να πεθάνει.

Ηθικό δίδαγμα: Καμιά κατάσταση στη ζωή σου δεν θα είναι τέλεια. Να περιμένεις ότι θα αντιμετωπίσεις προκλήσεις, ότι κάποιοι άνθρωποι θα σε προδώσουν, ίσως να υπονομεύσουν τις προσπάθειες σου και να σε πληγώσουν. Κάθε άντρας θα βιώσει μια δύσκολη δοκιμασία στη ζωή του. Το να την αντιμετωπίσει όμως με ψυχραιμία και πειθαρχία, κάνοντας το καλύτερο που μπορεί, θα τον μεταμορφώσει στην πιο δυνατή εκδοχή του εαυτού του.

> 65+1 προκλήσεις που ένα άντρας πρέπει να μπορεί να αντιμετωπίσει

Ακολούθησε το δικό σου μονοπάτι

«Δεν θα πρέπει να λειτουργούμε σαν πρόβατα που ακολουθούν το κοπάδι, αλλά να ανοίγουμε τους δικούς μας δρόμους», λέει ένα ρητό του Σενέκα.

Οι κοντινοί σου άνθρωποι, οι γονείς, οι φίλοι και οι δάσκαλοι θα σε κάνουν να νιώσεις ασφάλεια, επειδή νοιάζονται για σένα. Όμως έχεις υποχρέωση να κυνηγήσεις τα όνειρά σου. Κάνοντας μια ανασκόπηση σε όσα έχεις κάνει και σε έκαναν να νιώσεις περήφανος, δεν συνειδητοποιείς ότι εμπεριείχαν κάποιο ρίσκο; Που στο τέλος, όπως είναι φυσικό, άξιζε τον κόπο.

Ταξίδεψε σε ένα νέο μέρος, γνώρισε καινούργιους ανθρώπους, βγες από τη ζώνη ασφαλείας σου και δοκίμασε κάτι διαφορετικό. Κυνήγησε τις βαθύτερες επιθυμίες σου και μην ακολουθείς απλά το κοπάδι. Μιλάμε για τη δική σου ζωή, όχι κάποιου άλλου, οπότε πρέπει να έχεις τη δύναμη, να σηκώνεις το κεφάλι ψηλά και να χαράζεις τη δική σου πορεία… (askmen.com)