«Ξεφυλλίζοντας το λεύκωμα της Κάλλης», συντροφιά με την Ιωάννα Κυρίτση- Τζιώτη

Η πένα της δυνατή από μικρό παιδί, καθώς οι φίλες της την...

έβαζαν να  γράφει με ψευδώνυμο στα λευκώματα… Μπορεί να μην έγινε πιλότος ή καπετάνισσα, αλλά σίγουρα με  τα βιβλία της μας ταξιδεύει με κάθε μέσο…

Ένα ταξίδι που ξεκινά από τα παιδικά μας χρόνια, τότε που κάναμε όνειρα, πλάθαμε ιστορίες για το αύριο και γράφαμε τα πάντα στο «Λεύκωμά μας».

Εσείς, είχατε λεύκωμα;

Δικό μου λεύκωμα δεν είχα. Ήμουν όμως «εξπέρ» στο να γράφω στα λευκώματα των άλλων. Κάποιος είχε «σφυρίξει» στις συμμαθήτριές μου πως τα κατάφερνα καλά στο να γράφω, «εξυπνάδες» και με επιστράτευαν να γράφω, κρυμμένη πίσω από τα δικά τους ψευδώνυμα. Κρατούσα όμως ημερολόγιο.

Που το κρύβατε συνήθως;

Το καταχώνιαζα σε μια κρυψώνα που είχα ανακαλύψει κάτω από τη γούρνα του πλυσταριού του σπιτιού μου. Αποτέλεσμα, όταν έσπασε κάποτε η σωλήνα του νερού, ο υδραυλικός να το ανασύρει και να το δώσει στη μαμά μου. Ευτυχώς, ο θεός των εφήβων με βοήθησε. Οι σελίδες του είχαν μουσκέψει και δεν διαβαζόντουσαν τα γράμματα.

Πως ήταν το παιδικό σας δωμάτιο;

Το δωμάτιο που κοιμόμουν, το μοιραζόμουν με μια από τις αδελφές μου. Δεν έμοιαζε με τα «πριγκιπικά» τίγκα στο ροζ δωμάτια των σημερινών κοριτσιών. Το χρησιμοποιούσα πιο πολύ τις ώρες που έλειπε η αδελφή μου. Κλεινόμουν μέσα και ξεκοκάλιζα τα βιβλία της που από ότι μου έλεγαν δεν έκαναν για εμένα που ήμουνα  μικρή. Πιο πολύ για δικό μου δωμάτιο λογάριαζα ένα μικρό «αποθηκάκι» που υπήρχε πίσω από μια αόρατη σχεδόν, εντοιχισμένη  πόρτα, μέσα στο δωμάτιο των γονιών μου. Εκεί κουβαλούσα τα παιχνίδια μου κι ανάμεσα στις παλιατζούρες που υπήρχαν, έστηνα τον  δικό μου μυστικό κόσμο.

Ποια περιοδικά διαβάζατε;

Πιο μικρή Μίκυ- Μάους (μάζευα με μανία χαρτάκι για να συμπληρώσω κάτι συλλογές), Τεν-Τεν, ύστερα Μανίνα, Φαντάζιο, Ταχυδρόμο, Γυναίκα, Εικόνες.

Ποιο ήταν το επάγγελμα που θα θέλατε να κάνετε στο μέλλον;

Έλεγα θα γίνω καπετάνιος πρώτα, πιλότος μετά. Προφητικό μάλλον, αφού ακόμα πνίγομαι σε μια κουταλιά νερό και συνεχίζω ακόμα να πετάω στα σύννεφα.

Ποιο ήταν το πρώτο βιβλίο που γράψατε;

Πρώτο, αγαπημένο, πολύ πετυχημένο αφού έκανε πέντε εκδόσεις και πολύ άτυχο στη συνέχεια, αφού εξαφανίστηκε μετά το κλείσιμο του εκδοτικού οίκου.  Τίτλος του: «Τέσσερις Συνταγές γεμάτες μάγια» στη σειρά «Μικροί θησαυροί- πρώτο βήμα» από τις εκδόσεις: Ελληνικά γράμματα, με ζωγραφιές της υπέροχης Έφης Λαδά, την  επιμέλεια και διόρθωση κειμένων είχαν κάνει οι αγαπημένες φίλες Καίτη Ι. Τοπάλη και Βασιλική Τζόκα.

Θυμάστε την πρώτη παρουσίαση βιβλίου σας;

Α! Πως δε τη θυμάμαι; Ήταν η παρουσίαση του βιβλίου μου «Η φώκια που τραγουδούσε» εκδ. Ελληνικά Γράμματα που ενώ υπάρχει στα προτεινόμενα για την ενότητα Περιβάλλον στη Γλώσσα της Ε΄τάξης του Δημοτικού δεν κυκλοφορεί πια. Η παρουσίαση είχε γίνει στο βιβλιοπωλείο Ελευθερουδάκη, στην Πανεπιστημίου (που έκλεισε). Στ’ αλήθεια πόσα πράγματα άλλαξαν και στο χώρο του βιβλίου αυτά τα χρόνια;  Πολλοί φίλοι, παιδιά. Μου είχε φανεί σαν να ζούσα ξανά τη βάφτιση του παιδιού μου ή σαν αν έκανα πάρτι γενεθλίων. Η θύμηση της μητέρας μου που με κοιτούσε  συγκινημένη και ξαφνιασμένη, θα με κάνει να μη ξεχάσω ποτέ εκείνη την παρουσίαση.

Ποιο είναι το αγαπημένο σας βιβλίο;

Ένα μόνο; Ίσως «Ο καπετάν Μιχάλης» του Καζαντζάκη.

Ποια ήταν η αγαπημένη σας ταινία στα εφηβικά σας χρόνια;

«Ο Νονός» το νούμερο ένα φυσικά. 

Σινεμά ή θέατρο;

Και τα δυο. Θέατρο σαν οπισθοφυλακή «κολαούζος» των μεγαλύτερων αδελφών μου, είχα την τύχη να δω ωραίες παραστάσεις και σπουδαίους ηθοποιούς. Λαμπέτη, Παπαμιχαήλ, Φέρτη. Σινεμά, είδα πολλές ταινίες από πολύ μικρή.  Δίπλα από το  σπίτι μου που γεννήθηκα, υπήρχε ένας θερινός κινηματογράφος, «ΤΑ ΝΕΑ».   Ο ιδιοκτήτης, ένας χρυσός άνθρωπος, άφηνε να μπαίνουν τσάμπα όλα τα παιδιά της γειτονιάς. Ύστερα στην Κυψέλη τη γειτονιά μου υπήρχαν πολλά  σινεμά και σαν έφηβη, η απογευματινή προβολή τέσσερις με έξι,   ήταν η πιο συχνή μου διασκέδαση.

Τηλεόραση παρακολουθούσατε; Ποιο ήταν το αγαπημένο σας σίριαλ;

Δεν ήταν συνέχεια αναμμένη, άλλωστε το πρόγραμμα ήταν ολιγόωρο, δεν υπήρχαν ιδιωτικά κανάλια. Μου άρεσε η σειρά «Χαμένοι στο διάστημα»

Αναμνήσεις ή όνειρα; Σε ποιο από τα δύο υπήρχαν περισσότερες αναφορές;

Σε όνειρα μάλλον.

Ποια ευχή κάνατε, πριν πέσετε για ύπνο;

Μα αυτή που κάνουν όλα τα παιδιά, όλων των εποχών σε όλο τον πλανήτη. «Να μην κάνουμε μάθημα και το καλύτερο να μας πάνε βόλτα στο Πεδίον του Άρεως» ή να χιονίσει.

Περιγράψτε μας μια όμορφη ιστορία από τα παιδικά σας χρόνια… Την έχετε βάλει σε κάποιο βιβλίο σας;

Τζιν μάρκας wrangler

Εκεί γύρω στα 14, θυμάμαι πως μαζεύοντας δώρα από γιαγιά θείους και θείες, αγόρασα ένα ονειρεμένο μπλου τζιν. “Wrangler” έγραφε στο δερμάτινο ταμπελάκι στο πίσω μέρος, ανάμεσα στα θυλάκια της ζώνης του. Μπλε σκούρο, με κίτρινα εξώραφα γαζιά. Πολύ μου άρεσε και πολύ μου πήγαινε. Ειδικά με ένα κόκκινο καρό πουκάμισο από πάνω, κόντευα να το κάνω στολή.  Με το ζόρι το έβγαζα. Κάθε φορά χαμός γινότανε, όταν τολμούσα να πω πως θα το βάλω σε καμιά επίσκεψη σε συγγενείς. Η αλήθεια είναι πως η μαμά μου από την αρχή δεν το χώνεψε. Από τη γκρίνια μου ενέδωσε να το αγοράσω στο μαγαζί και δεν έχανε ευκαιρία να μου λέει: Αμάν πια! Σαν λέτσος είσαι μ’ αυτό το πράγμα συνέχεια.

Τρία χρόνια πέρασαν κι εγώ συνέχισα να το φορώ καμαρώνοντας, χωρίς πια να χρειάζεται να το διπλώνω δυο φορές στο ρεβέρ, αφού στο μεταξύ τα πόδια μου μάκρυναν.

Καλοκαίρι ήτανε. Προετοιμαζόμουν να δώσω εισαγωγικές το Σεπτέμβρη για το Πανεπιστήμιο, θυμάμαι, κι έκανα μαθήματα στο «Φροντιστήριο  Απολλώνιο» στην Ακαδημίας. Φεύγοντας βιαστικά από την τάξη, έβαλα το κίτρινο μπικ μου στην κωλότσεπη. Άνοιξε. Μέχρι να φτάσω σπίτι είχε κάνει έναν λεκέ τεράστιο. Να πεθάνω έπεσα . Στην απελπισία μου , νόμιζα πως αν το πλύνω τοπικά με χλωρίνη κάτι θα γινότανε. Χαζομάρα μου. Το παντελονάκι μου ξέβαψε ολόκληρο στο πίσω μέρος.

Η μοίρα του προδιαγεγραμμένη. Την άλλη μέρα ξυπνώντας το είδα κομμένο οριζόντια, να έχει μεταμορφωθεί σε παρκετόπανο για το πάτωμα. Καημένο τζινάκι μου! Άδικα πήγες,  σκέφτομαι κάθε φορά που βλέπω να κυκλοφορούν δίπλα μου όλα αυτά τα παντού σκισμένα και ξεπλυμένα τζιν.   

Έτσι ολόκληρη δεν  την έχω γράψει σε βιβλίο. Όμως όταν έγραφα την ιστορία «Η Μπουγάδα του Αϊ- Βασίλη», εικονογράφηση Ελίζα Βαβούρη, εκδόσεις Παπαδόπουλος, τον λεκέ από το μελάνι του στυλό, σ’ εκείνο το τζιν  είχα στο νου μου.

Η Ιωάννα Κυρίτση-Τζιώτη γεννήθηκε στην Αθήνα, τόπος καταγωγής της είναι το Φιλώτι Νάξου. Σπούδασε: στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (Τμήμα Πολιτικών Επιστημών), στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία), στη Διετή μετεκπαίδευση του Μαράσλειου Διδασκαλείου ( Επιστήμες της Αγωγής), στο Γαλλικό Ινστιτούτο (Sorbonne), στις Επιστήμες Πληροφορίας – Επικοινωνίας (β’ επιπέδου). Εργάστηκε σαν νηπιαγωγός στην Δημόσια Εκπαίδευση και σαν υπεύθυνη της Παιδαγωγικής Ομάδας του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Σπετσών. Οργάνωσε και λειτούργησε επί δυο έτη τμήμα φιλαναγνωσίας για παιδιά στο Ίδρύμα Ν.Στασινόπουλος – ΒΙΟΧΑΛΚΟ. Σχεδίασε και ανέπτυξε επί τέσσερα έτη προγράμματα φιλαναγνωσίας για μαθητές Δημοτικού Σχολείου – Νηπιαγωγείου στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Ναυπλίου «Ο Παλαμήδης». Συνεργάζεται με τον πολιτιστικό χώρο «ΦΟΥΓΑΡΟ» στο Ναύπλιο για την υλοποίηση προγραμμάτων Δημιουργικής Γραφής σε ενήλικες. Από το 2000 έχουν εκδοθεί πενήντα οχτώ βιβλία της για παιδιά, εφήβους, νέους αναγνώστες, από διάφορους εκδοτικούς οίκους. Κάποια έχουν επανεκδοθεί και μεταφραστεί στα Αγγλικά και τα Κορεάτικα. Η ιστορία της με τίτλο «Η Μπουγάδα του Αϊ-Βασίλη» εκδ. Παπαδόπουλος, περιλαμβάνεται σαν ανάγνωσμα στο βιβλίο « Η Γλώσσα μου» της Δ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Το βιβλίο της «Η Φώκια που τραγουδούσε» περιέχεται στα προτεινόμενα για ανάγνωση, στην ενότητα για «Περιβάλλον» στο βιβλίο «Η Γλώσσα μου» της Ε’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Είναι μέλος της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, σε διαγωνισμούς της οποίας έχουν βραβευτεί δυο φορές οι συμμετοχές της. Για το σύνολο του παιδαγωγικού – συγγραφικού της έργου έχει βραβευτεί με μετάλλιο, από την UNESKO, Τμήμα Πειραιώς- Νήσων. Είναι παντρεμένη, μητέρα ενός παιδιού.

(Για τον aylogyros news & την Καλλιόπη Γραμμένου)