Τετάρτη 21 Μαΐου 2014

«Ο πολιτισμός δεν κληρονομείται…» Παγκόσμια Ημέρα για την Πολιτιστική Ποικιλομορφία


Τον Νοέμβριο του 2001 η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών αποφάσισε να ανακηρύξει την 21η Μαΐου ως Παγκόσμια Ημέρα για την Πολιτισμική Διαφορετικότητα, τον Διάλογο και την Ανάπτυξη. Κάλεσε όλα τα κράτη - μέλη, τις διακυβερνητικές και...

μη κυβερνητικές οργανώσεις να διοργανώσουν εκδηλώσεις, που θα διευρύνουν τη γνώση των λαών σχετικά με τον παγκόσμιο πολιτιστικό πλούτο και να ενθαρρύνουν μέσω της εκπαίδευσης και των μέσων μαζικής ενημέρωσης τη γνώση της αξίας της πολιτισμικής διαφορετικότητας.
Πολισμός είναι το σύνολο των επιτευγμάτων του ανθρώπινου πνεύματος των σχετικών με την τεχνική, την οικονομική και την επιστημονική πρόοδο, με την εσωτερική καλλιέργεια του ανθρώπου και γενικά την πνευματική και ηθική προαγωγή κατά τη διάρκεια της ιστορικής πορείας των ανθρώπινων κοινωνιών.
Κάνοντας μια βόλτα στο παρελθόν, στο πέρασμα των αιώνων βλέπουμε τη σπουδαιότητα που έχει ο πολιτισμός σε όλες τις κοινωνίες.
Οι φιλόσοφοι και οι θεωρητικοί του πολιτισμού, όπως ο Σωκράτης και ο Καντ θεωρούσαν ιδανικό το να μπορέσει σιγά- σιγά να συμφωνήσει η ελεύθερη βούληση του ανθρώπου με τις έμφυτες ηθικές αρχές, με την ηθική συνείδηση, σε τρόπου που να μπορεί ο καθένας να ξεχωρίσει το κακό, και να μη θέλει να το πράξει. Δηλαδή να καλλιεργηθεί η ηθική συνείδηση.
Η χριστιανική φιλοσοφία του πολιτισμού είναι η ανεξικακία, η συγγνώμη, η «αγάπη προς τον πλησίον».
Στα χρόνια του Περικλή ο ιδανικός πολιτισμός ήταν το «καλόν καγαθόν», ενώ οι αρχαίοι κυνικοί το «κατά φύσιν ζην».
Το σωστό πολιτιστικό ιδεώδες, ήταν και είναι η όσο το δυνατόν εντελέστερη επίτευξη του ανθρωπισμού και της ελευθερίας, στο πλαίσιο μιας  σωστά οργανωμένης κοινωνικής ζωής.
Φτάνοντας στο σήμερα η πολιτισμική πολυμορφία  είναι η κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας. Είναι μια πηγή ανανέωσης των ιδεών και των κοινωνιών, μέσω της οποίας θα ανοίξει για τους άλλους και να δημιουργήσει νέους τρόπους σκέψης. 
Αυτή η ποικιλομορφία παρέχει ευκαιρίες για την ειρήνη, τη βιώσιμη ανάπτυξη, την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων, την καταπολέμηση της φτώχειας και την προώθηση της ισότητας των φύλων, την ποιοτική εκπαίδευση και τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς θα πρέπει να ενσωματωθεί πλήρως στις παγκόσμιες στρατηγικές για την αειφόρο ανάπτυξη.
 Η κυρία Ιρίνα Μπόκοβα, Γενικός Διευθυντής της UNESCO αναφέρει:
«Έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή των ορίων - από πλευράς πόρων, από την άποψη του πλανήτη - και η απάντησή μας πρέπει να είναι να απελευθερώσουν πιο ισχυρό ανανεώσιμος πόρος μας, την ανθρώπινη νοημοσύνη και τη δημιουργικότητα. Η πολιτιστική μας ποικιλομορφία είναι ένα διεγερτικό της δημιουργικότητας. Η επένδυση σε αυτό το δημιουργικότητα μπορεί να μεταμορφώσει τις κοινωνίες. Είναι ευθύνη μας να αναπτύξουν τις δεξιότητες διαπολιτισμικής εκπαίδευσης και σε νέους ανθρώπους να διατηρήσουν την ποικιλομορφία του κόσμου μας και να μάθουμε να ζούμε μαζί στην πολυμορφία των γλωσσών μας, των πολιτισμών και των θρησκειών, να επιφέρει αλλαγές.
Σήμερα, καλώ τα κράτη μέλη της UNESCO να μεταφέρει αυτό το μήνυμα στο υψηλότερο επίπεδο, ώστε να συμπεριλάβει τον πολιτισμό και την πολιτιστική ποικιλομορφία στην μετά το 2015 ατζέντας της βιώσιμης ανάπτυξης. Πρέπει να καταστήσουμε τον πολιτισμό ως προτεραιότητα τώρα ».
Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η ήμερα αυτή καλώς και υπάρχει, διότι η έννοια του πολιτισμού έχει πέσει σε χειμερία νάρκη για αρκετά χρόνια δυστυχώς, ίσως πάλι να ισχύουν τα λόγια του Αμερικάνου ιστορικού και φιλόσοφου  Will Durant, ότι :
 «Ο πολιτισμός δεν κληρονομείται. Κάθε γενιά πρέπει να τον μάθει και να τον κερδίσει από την αρχή. Αν αυτή η μεταβίβαση διακοπεί για έναν αιώνα, ο πολιτισμός θα πεθάνει και θα ξαναγίνουμε άγριοι».

Καλλιόπη Γραμμένου

Δημοσιογράφος- Παιδαγωγός