Πέμπτη 2 Μαΐου 2013

Κόμπλεξ. Πώς τα αντιμετωπίζουμε;


Γράφει ο Ψυχίατρος Christophe Andre


Όταν με καλούν σε ένα σπίτι αρχίζω να ετοιμάζομαι ώρες πριν κι είμαι γεμάτη αγωνία. Μακιγιάρομαι για να κρύψω κάθε ατέλεια. Δε θέλω να με ενοχλεί κανείς... 


Στην διάρκεια της βραδιάς πηγαίνω συνέχεια στο μπάνιο για να φρεσκαριστώ. Φοβάμαι ότι κάποιος θα προσέξει τα σπυράκια της ακμής στο πρόσωπό μου. Όταν κάποιος με φλερτάρει με πιάνει πανικός φοβάμαι ότι προσέχει τις ατέλειες στο δέρμα μου στο πρόσωπό μου. 
Γίνομαι απότομη και πολλές φορές ψυχρή. Συχνά, σηκώνομαι και φεύγω. Δεν αντέχω, θέλω να βρεθώ στο σπίτι μου, μόνη μου. Όταν σκέφτομαι πώς όλο το βράδυ σκεφτόμουν αρνητικά πράγματα για τον εαυτό μου, γίνομαι ράκος. 
Μονάχα όταν πίνω νιώθω καλύτερα αλλά ακόμα και τότε πιστεύω ότι το αλκοόλ θα μου προκαλέσει έξαψη και τα σπυράκια θα γίνουν ακόμα πιο εμφανή!

Τι είναι τα κόμπλεξ; 

Η λέξη κόμπλεξ δεν αποτελεί όρο ψυχολογίας. Όταν οι ασθενείς μας μιλούν για τα κόμπλεξ αναφέρονται συνήθως σε κάποιες σωματικές ασθένειες, στο μέγεθος της μύτης, του στήθους στο πάχος, στο δέρμα ή σε κάποιους ιδιωματισμούς στην ομιλία, στην προφορά, σε κάποια κενά γνώσης.Πιστεύουν ότι η ζωή τους θα ήταν διαφορετική αν δεν είχαν το συγκεκριμένο ιδίωμα. Περνούν άπειρες ώρες στον καθρέφτη προσπαθώντας να κρύψουν τις ατέλειες.Η αυτοεκτίμησή τους είναι εύθραυστη και νιώθουν συχνά αίσθημα κατωτερότητας.

Τι είναι οι νευρώσεις παραμόρφωσης; 

Τα κόμπλεξ έχουν πολύ συχνά κάποια βάση, ένα ελάττωμα όμως γίνεται κόμπλεξ όταν του αποδίδεις υπερβολική σημασία όταν επικεντρώνεις εκεί όλη σου την προσοχή. Τις περιπτώσεις σοβαρών κόμπλεξ οι ψυχίατροι τις ονομάζουν νευρώσεις παραμόρφωσης, ψυχοπαθολογικές φοβίες δηλαδή, για φανταστικές παραμορφώσεις, με συμπτώματα όμως, απολύτως αληθινά! Οι περιπτώσεις αυτές ανήκουν στην κατηγορία των μανιοκαταθλιπτικών συμπτωμάτων και αποδυναμώνουν τον ψυχισμό του ανθρώπου. Διαρκώς έχουν το νου στραμμένο στην εμφάνιση έχουν έμμονες ιδέες και αποζητούν συνέχεια την επιβεβαίωση των άλλων.
Μια  ασθενής μου μου έλεγε: “Παρακαλώ με όλη μου τη δύναμη ν μπορούσα να γίνω αόρατη ώστε κανείς να μη μπορούσε να δει την ασχήμια μου. Τρέμω μήπως αρχίσουν να με κοροϊδεύουν”.

Πώς αντιμετωπίζουμε τα κόμπλεξ μας; 
Οι “ασθενείς” αυτοί πηγαίνουν πολύ συχνά σε δερματολόγους σε πλαστικούς χειρουργούς, σε αισθητικούς. Σε σοβαρές περιπτώσεις δεν υπάρχει αποτέλεσμα ακόμα και όταν γίνει κάποια επέμβαση. Μπορεί η μύτη να έχει βελτιωθεί αλλά για το άτομο αυτό δεν θα είναι ποτέ έτσι όπως την ήθελε. Και τα κόμπλεξ συνεχίζονται. Και αν όχι για το ίδιο σημείο του σώματος, σίγουρα για κάποιο άλλο…
Τα άτομα αυτά δυσκολεύονται πολύ στην ψυχοθεραπεία τους γιατί πιστεύουν πως αυτή είναι η αλήθεια και δεν είναι απλά η ιδέα τους. Ακόμα και όταν ο ίδιος αλλάζει γνώμη κατά τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας δυσκολεύεται πολύ να πιστέψει ότι έχουν αλλάξει και οι άλλοι. “Η εμφάνισή μου τώρα είναι καλύτερη, πιστεύω πώς οι άλλοι εξακολουθούν να με βλέπουν άσχημη”.
Ένας νεαρός φοιτητής, 24 ετών πίστευε πως είχε πολύ μικρά χέρια και πως οι κοπέλες θα σκέφτονταν πως θα είχε και πολύ μικρό πέος. Έπειτα από 11 συνεδρίες ο ίδιος είχε αλλάξει γνώμη εξακολουθούσε όμως να πιστεύει πως αυτό νόμιζαν οι άλλοι. 
Σε περιπτώσεις νευρώσεων παραμόρφωσης όπως αυτές που αναφέραμε χορηγούμε αντικαταθλιπτικά φάρμακα ακόμα και όταν δεν έχει εκδηλωθεί κατάθλιψη. Η αγωγή αυτή βοηθάει τον ασθενή να αποστασιοποιηθεί από τις έμμονες ιδέες που δηλητηριάζουν την ζωή του… (boro)