«Το
αίσθημα της συλλογικής ευθύνης και της
αλληλεγγύης καλλιεργείται…
Τα παιδιά είναι
δεκτικά και άλλωστε από κάπου πρέπει
να ξεκινήσουμε…», μας είπε η συγγραφέας του βιβλίου, αναλύοντας πολύ
άριστα τη σχέση που μπορεί να έχει ένα παιδί, ένα βιβλίο και ο εκφοβισμός…
«HUMAN NET»: Ένας τίτλος
αγγλόφωνος. Πώς καταλήξατε σ’ αυτήν την επιλογή;
Η
φράση «Human
Net»
συνοψίζει με ακρίβεια όλη την ιδέα
του βιβλίου, αλλά οποιαδήποτε μετάφραση μου
ακουγόταν στομφώδης και κλισέ, τόσο που
έχανε πια την αληθινή της σημασία.
Αισθάνθηκα ότι έπρεπε με κάποιο τρόπο
να νοηματοδοτήσω
εκ νέου λέξεις χιλιοειπωμένες. Είναι επίσης
και το όνομα του παιχνιδιού που δίνει
τη λύση στον Πέτρο και που ως
ηλεκτρονικό παιχνίδι ήταν πιο αληθοφανές να
έχει ένα τέτοιο όνομα. Αποφάσισα,
λοιπόν, να γράψω σε μια ας πούμε
«κωδικοποιημένη» γλώσσα, «human», «monster» κτλ.,
και να φυλάξω τις ελληνικές λέξεις
για ένα κομβικό σημείο, εκεί όπου ο
Πέτρος μιλά, μεταφρασμένα πια, στη μητέρα
του. Με την επιλογή αυτή ένιωσα πιο
δυνατές και σε όλο το νόημά τους
τις λέξεις τη στιγμή που τις λέει
ο Πέτρος. Τις ένιωθα σαν πρωτόβγαλτες, σαν
να λες «άνθρωπος» και τώρα πια να
εννοείς ακριβώς αυτό.
Ένα βιβλίο που εύστοχα
περνά πολλά μηνύματα στα παιδιά. Όπως εκείνο της αλληλεγγύης, του μιλώ στην
οικογένειά μου και συζητώ τους προβληματισμούς μου κ.ά. Πόσο εύκολο είναι για
το σημερινό παιδί στην προεφηβεία να συνεργαστεί, να ακούσει;
Πιστεύω
ότι τα παιδιά έχουν μεγάλη ανάγκη να
συνεργαστούν και να ακούσουν ακόμα κι
αν δεν το δείχνουν φανερά, πολλά
θέματα τα απασχολούν, θέλουν να βρίσκουν
λύσεις. Το πόσο εύκολο είναι να το
κάνουν εξαρτάται και από εμάς. Είναι για
μας εύκολο να συνεργαστούμε μαζί τους,
να τα ακούσουμε, να μπούμε στον κόσμο
τους; Με τα τόσα που μας συμβαίνουν,
είμαστε σε θέση να ανταποκριθούμε;
Ειλικρινά, δεν ξέρω. Και οι γονείς
του Πέτρου είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν, αλλά
η βοήθεια και οι λύσεις που προτείνει
η μητέρα και ο πατέρας είναι τόσο
διαφορετικής αντίληψης, καμία δε απολύτως
εφικτή ή αποδεκτή από τον Πέτρο.
Είναι λύσεις δικές τους, όχι του παιδιού.
Ο «Πετράν» έχει ένα σχέδιο δράσης
«HUMAN NET» για την «εξόντωση» του «MONSTER» της τάξης, του Αντρέα. Είναι
εφικτό νομίζετε να συμβεί αυτό στην πραγματικότητα;
Θεωρώ
ότι θα μπορούσε να επιχειρηθεί κάτι τέτοιο
στο επίπεδο της τάξης, να τεθεί ως
στόχος έστω. Τα αποτελέσματα πιστεύω ότι
μπορεί να είναι πολύ θετικά. Το
αίσθημα της συλλογικής ευθύνης και της
αλληλεγγύης καλλιεργείται, τα παιδιά είναι
δεκτικά και άλλωστε από κάπου πρέπει
να ξεκινήσουμε. Βέβαια, αυτό το «σχέδιο
δράσης» δεν είναι η λύση του
προβλήματος, με την έννοια ότι δεν
καταπολεμά τις αιτίες. Επειδή όμως ο
σχολικός εκφοβισμός ευδοκιμεί σε περιβάλλον
αδιαφορίας, ως «παρατηρητές» μπορούμε να
συμβάλουμε δημιουργώντας έδαφος άγονο για
την εξάπλωση τέτοιων φαινομένων, να μην
τα ενθαρρύνουμε με την ανοχή και την
αδιαφορία μας.
Τι πιστεύετε ότι εμποδίζει
τα σημερινά παιδιά να κρατούν το στόμα τους κλειστό; Είναι θέμα δειλίας και
φόβου στους «MONSTER» ή κάτι άλλο;
Δεν
πιστεύω απόλυτα ότι «τα σημερινά παιδιά
κρατούν το στόμα τους κλειστό». Κάποια
παιδιά το κάνουν, κάποια όχι, όπως
και άλλοτε κάποια παιδιά το έκαναν
και κάποια όχι. Αυτό φυσικά δεν κάνει
το πρόβλημα μικρότερο. Οι λόγοι που
εμποδίζουν κάποια παιδιά να μιλήσουν, θεωρώ
ότι είναι σύνθετοι και ξεκινούν από
βαθύτερες αιτίες. Δεν είμαι ειδική, νομίζω
όμως ότι η δειλία και ο φόβος δεν είναι μόνο απέναντι στους Monster αλλά και
απέναντι σε αυτούς στους οποίους θα
απευθυνθούν, πώς θα τα αντιμετωπίσουν, αν
θα τα κρίνουν αρνητικά, αν θα τα κοροϊδέψουν,
είναι η ντροπή, είναι ένα αίσθημα
ενοχής, η εντύπωση ότι δεν υπάρχει λύση,
ότι συμβαίνει μόνο σε εμένα αυτό, ότι
το καταχωνιάζω και αν δεν μιλήσω γι’
αυτό, (κάνω
ότι) δεν υπάρχει, ότι αν μιλήσω με πονάει. Είναι όμως και
άλλοι παράγοντες, εξωγενείς, κοινωνικοί θα
έλεγα, μια τάση να αντιμετωπίζουμε τα
προβλήματά μας ατομικά, χωρίς τον κοινωνικό
ιστό, να τα κρατάμε για τον εαυτό
μας, ο καθένας έχει τα δικά του
προβλήματα που δεν μας αφορούν ακόμα και αν έχουμε κι εμείς τα ίδια.
Μπορεί ένα βιβλίο να γίνει
οδηγός διάσωσης ή χρειάζεται και κάτι ακόμα;
Νομίζω
ότι ένα βιβλίο δεν μπορεί να
λειτουργήσει μόνο του. Οι άνθρωποι που
ενδιαφέρονται μπορεί πράγματι να βρουν σε
ένα βιβλίο κάτι από τα πολλά που
αναζητούν, αλλά τότε δεν θα είναι το
βιβλίο που θα «μας σώσει», αλλά το
ίδιο το ενδιαφέρον των ανθρώπων.
Γιατί κάποιος να διαβάσει
το «HUMAN NET» και όχι ένα άλλο βιβλίο που μιλά για σχολικό εκφοβισμό; Τι θα
συναντήσει ο μικρός μας αναγνώστης που θα τον «ιντριγκάρει»;
Δεν
υπάρχει λόγος να διαβάσει κάποιος αυτό
αλλά όχι τα άλλα βιβλία, κάθε βιβλίο
κάτι διαφορετικό έχει να μας προσφέρει. Το
«Human
Net»
νομίζω ότι είναι ένα βιβλίο που δεν
θα αφήσει το παιδί αμέτοχο. Θα το
κάνει να εμπλακεί με έντονα συναισθήματα,
με αγωνία, ξάφνιασμα, γέλιο, συγκίνηση,
ανακούφιση, χωρίς όμως να το βάλει σε
καμιά «βαριά» ή καταθλιπτική ατμόσφαιρα.
Επίσης, πιστεύω ότι ενώ ένα παιδί θα
ταυτιστεί εύκολα με τον Πέτρο, την
ίδια στιγμή μπορεί να ταυτιστεί και
με τον Λεωνίδα ή/και με τον Αντρέα,
γιατί δεν είμαστε μονοδιάστατοι και οι
ρόλοι μας κατά περίσταση μπορεί να
είναι διαφορετικοί, και αυτή η πολύπλευρη
ματιά νομίζω ότι για το παιδί θα
είναι μια ενδιαφέρουσα εμπειρία.
Καλλιόπη
Γραμμένου, by Aylogyros
News
