Παρασκευή 26 Ιουλίου 2013

Γαζέπι… χτύπησε τη χώρα!!!


Το γαζέπι είναι ο μεγάλος θυμός είναι και η απροσδόκητη συμφορά, η οργή του Θεού είναι τέλος, η θύελλα, η θεομηνία. Δάνειο από το τουρκικό gazap που σημαίνει οργή, έννοια που είναι...

ο κοινός τόπος ανάμεσα στις σημασίες της λέξης. Έχει δώσει επώνυμα και τοπωνύμια, αλλά ελάχιστα ακούγονται πια – κυρίως σε Ήπειρο και Κρήτη.
«Τον  παίρνω (σε) γαζέπι», σημαίνει «τον έχω σε δυσμένεια, έχω σκοπό να τον εξοντώσω». Στο κλέφτικο τραγούδι Οι Λαζαίοι: «Μας χάλασε ο Βελή –πασάς, μας πήρε σε γαζέπι» - αλλά επειδή έχει ο καιρός γυρίσματα, άλλο δημοτικό τραγούδι βάζει τον ίδιο τον Αληπασά να λέει στα παιδιά του «Ο βασιλιάς μ’ οργίσθηκε, με πήρε σε γαζέπι».

Και κατάρα: «γαζέπι να σου ‘ρθει» (δηλαδή, συμφορά) ή «γαζέπι να ΄χεις». Με την σημασία της νεροποντής, ιδίως της ξαφνικής, σε ένα πεζό του κείμενο έγραψε ο Κρυστάλλης για «αναπάντεχο γαζέπι», αλλά και ο Κοτζιούλας έχει γράψει για τις γυναίκες που βρέθηκαν ανυπεράσπιστες στους δύσκολους καιρούς: «να σας χτυπάει, να σας μαδάει δρολάπι και γαζέπι, κακό για σας χειρότερο για κείνον που το βλέπει».