Οι Ινδιάνοι ήταν οι
πρώτοι που ανακάλυψαν τη “χαρά” του καπνίσματος. Οι φυλές των Ινδιάνων...
της
Αμερικής, συνήθιζαν να καπνίζουν πίπα ή πούρο. Με την άφιξη των πρώτων
ευρωπαίων στην αμερικανική ήπειρο τον 15ο αιώνα, η συνήθεια αυτή πέρασε και στη
Γηραιά Ήπειρο και κατόπιν εξαπλώθηκε βαθμιαία σ’ όλο τον κόσμο.
Η άφιξη του
καπνίσματος, έφερε και τις πρώτες αντιδράσεις.
Το 1604 ο βασιλιάς
της Αγγλίας Ιάκωβος Α’ κατήγγειλε τη χρήση του καπνού ως “απαίσια για τα μάτια,
μισητή για τη μύτη, καταστροφική για το μυαλό κι επικίνδυνη για τα πνευμόνια”.
Το πέρασμα από το
κάπνισμα ακατέργαστου καπνού στο τσιγάρο έγινε μόλις τον 20ο αιώνα, όταν με την
πρόοδο της μηχανικής έγινε δυνατό να παραχθεί σε μεγάλες ποσότητες. Τότε
δημιουργήθηκαν και οι πρώτες καπνοβιομηχανίες, που σημείωσαν μεγάλη άνοδο στην
παραγωγή τους κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν κάτω από το
στρες της μάχης, οι στρατιώτες κάπνιζαν όλο και πιο πολύ, με συνέπεια να
εθιστούν στη νικοτίνη.
Μετά τον πόλεμο και
κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’20 το τσιγάρο πέρασε στο χώρο της διαφήμισης
κι έγινε το σύμβολο μιας λαμπρής ανέμελης ζωής. Αυτή η εικόνα συνεχίστηκε ως τη
δεκαετία του ’60, όταν η ιατρική κοινότητα και οι κυβερνήσεις, με προεξάρχουσες
τις ΗΠΑ, άρχισαν να συνειδητοποιούν τις βλαβερές συνέπειες του καπνού και να
επιβάλουν σταδιακά απαγορεύσεις και μέτρα για τη δημόσια υγεία.
Η πρώτη
επιστημονική έρευνα επί του θέματος παρουσιάστηκε το 1962, από τον ιατρικό
σύλλογο της Μ. Βρετανίας. Δύο χρόνια αργότερα, στις 31 Ιανουαρίου 1964,
αμερικανική κυβερνητική έκθεση με τίτλο “Καπνός και Υγεία” συνέδεσε για πρώτη
φορά το κάπνισμα με τον καρκίνο των πνευμόνων και τη χρόνια βρογχίτιδα. Τότε
άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους και οι πρώτες αντικαπνιστικές καμπάνιες,
που οδήγησαν το 1965 σε νόμο, ο οποίος προέβλεπε -μεταξύ άλλων- την αναγραφή σε
όλα τα πακέτα των τσιγάρων ότι “το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία”. Στις 6
Φεβρουαρίου 1987 τέθηκαν σε εφαρμογή τα πρώτα μέτρα κατά του καπνίσματος στις
αμερικανικές δημόσιες υπηρεσίες.
Στην Ελλάδα, το
κάπνισμα απαγορεύτηκε στους κλειστούς δημόσιους χώρους και τους χώρους εργασίας
από την 1η Σεπτεμβρίου 2010. Αντίστοιχος νόμος είχε τεθεί σε εφαρμογή και στην
Κύπρο από την 1η Ιανουαρίου 2010.
-Το πρώτο μαγαζί
του Philip Morris άνοιξε στο Λονδίνο το 1847
-Το πρώτο
εργοστάσιο τσιγάρων άνοιξε στη Βρετανία από τον βετεράνο Robert Gloag που είχε
πολεμήσει στον πόλεμο της Κριμαίας
-Ο Dr Adler ήταν ο
πρώτος που επισήμανε ότι ο καρκίνος του πνεύμονα συνδέεται με το κάπνισμα
-Τα καπνά γίνονται
προστατευόμενη σοδειά κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου με
απόφαση Roosevelt
-Το 1986
απαγορεύτηκαν οι διαφημίσεις τσιγάρων στη Βρετανία σε κινηματογράφους
-Το 1996
κοινοποιήθηκαν τα στοιχεία του καπνού που συνδέονται με τον καρκίνο στους
πνεύμονες
-Τα πρώτα
ηλεκτρονικά τσιγάρα έκαναν την εμφάνιση τους στις ΗΠΑ, το 2006
Το κατατοπιστικό
Infographic για την ιστορία του καπνίσματος:
(Με πληροφορίες από dailyinfographic.gom, Σαν Σήμερα,
alexiptoto)
