Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2011

Χριστούγεννα εκτός των πυλών

8ος προορισμός: Γερμανία

Τα Χριστούγεννα στη Γερμανία είναι μια πολύ σημαντική περίοδος για όλους. Οι προετοιμασίες διαρκούν εβδομάδες και η διακόσμηση με στεφάνια, κεριά και ημερολόγια δημιουργούν την κατάλληλη ατμόσφαιρα.
Σημαντική είναι και η διακόσμηση των σπιτιών. Γύρω από τα παράθυρα βάζουν ηλεκτρικά κεράκια ή λαμπιόνια και στα τζάμια τοποθετούν πολύχρωμες χριστουγεννιάτικες φιγούρες, ενώ στον κήπο στολίζουν ένα αληθινό φυτεμένο έλατο με λαμπάκια.
Χαρακτηριστικές είναι και οι χριστουγεννιάτικες αγορές στο κέντρο κάθε πόλης που εμφανίζονται από το πρώτο Σαββατοκύριακο του Δεκεμβρίου και τελειώνουν την παραμονή των Χριστουγέννων. Οι μπάγκοι της Χριστουγεννιάτικης αγοράς έχουν γλυκά, στολίδια και ζεστό κόκκινο γλυκό κρασί με μπαχαρικά.


Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο των Χριστουγεννιάτικων εδεσμάτων είναι τα γλυκά. Υπάρχουν δεκάδες διαφορετικά γλυκά με Χριστουγεννιάτικες παραστάσεις ή άλλα γνωστά σχέδια. Φαγώσιμα δεντράκια και μικρά ξεροψημένα ξωτικά στολίζουν την κουζίνα για μια ολόκληρη εβδομάδα πριν τα Χριστούγεννα.
Η ημέρα του Αγ. Νικολάου, στις 6 Δεκεμβρίου, σηματοδοτεί την αρχή της εορταστικής περιόδου. Στις 5 Δεκεμβρίου το βράδυ, όλα τα παιδιά αφήνουν τα παπούτσια τους δίπλα στο τζάκι και όταν ξημερώνει τα βρίσκουν γεμάτα με φρούτα και γλυκά που πιστεύουν ότι τα άφησε ο Αγ. Νικόλαος.
Το έθιμο του λεγόμενου Adventskranz δεν είναι άλλο από ένα  κηροπήγιο από κλαδιά ελάτου που είναι πλεγμένα έτσι ώστε να σχηματίζουν ένα στεφάνι. Στο στεφάνι απάνω είναι τέσσερις θέσεις με κεριά, που συμβολίζουν τις τέσσερις τελευταίες εβδομάδες πριν τα Χριστούγεννα. Κάθε Κυριακή ανάβουν ένα κερί παραπάνω, μετρώντας αντίστροφα το χρόνο που απομένει για τον ερχομό των Χριστουγέννων.


Ένα άλλο έθιμο είναι το Wichteln. Καθένας φέρνει ένα ή παραπάνω δωράκια τυλιγμένα στο χαρτί και τα βάζει μαζί με τα άλλα κάτω από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Όταν έρθει η ώρα, ένας- ένας με την σειρά περνάνε όλοι κάτω από το δέντρο και παίρνουν από ένα δωράκι μέχρι που να τελειώσουν. Οι εταιρείες διοργανώνουν Χριστουγεννιάτικο τραπέζι για όλους τους εργαζομένους. Το ίδιο και οι όμιλοι, και οι παρέες, οι οποίες συναντιούνται για την παραδοσιακή Χριστουγεννιάτικη εορτή.
Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο είναι το επίκεντρο της προσοχής. Το έθιμο του στολισμού του Χριστουγεννιάτικου δέντρου ξεκίνησε από τη Γερμανία και κάθε σπίτι επιβάλλεται να έχει ένα. Η μητέρα συνήθως ασχολείται με τη διακόσμηση του δέντρου και απαγορεύεται σε όλους να το δουν πριν το τελειώσει. Είναι στολισμένο με φιγούρες όπως αγγελάκια κ.λ.π., ή με μπαλίτσες και φωτίζεται με κεράκια αναμμένα ή με λαμπάκια.


Τα δώρα φέρνει το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων ο Βάιναχτσμαν (Weihnachtsmann) ή ο «Χριστούλης» (Christkind), συνοδευόμενος από κάποιον από τους διαβολικούς συντρόφους του, όπως ο Κνεχτ Ρούπρεχτ, ο Πελτζμερτλ, ο Ρου-Κλας (Knecht Rupprecht, Pelzmartl, Ru-Klas), ή κάποιο από τα άλλα αποκρουστικά πλάσματα, που εμφανίζονται στα παραμύθια αυτής της χώρας.
Τα δώρα τα βάζουν κρυφά κάτω από το δέντρο και δίπλα στην φάτνη, για να τα βρουν τα παιδιά επιστρέφοντας από την εκκλησία. Την ημέρα των Χριστουγέννων η οικογένεια γιορτάζει γύρω από το πλούσιο τραπέζι, ενώ την δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων οι συγγενείς μαζεύονται όλοι και γιορτάζουν όλοι μαζί το απόγευμα. Παραδοσιακό Χριστουγεννιάτικο φαγητό είναι η ψητή χήνα (Weihnachtsganz) με κόκκινο λάχανο (Rotkohl) και μπαλάκια από πατάτες (Klösse). Άλλα παραδοσιακά φαγητά είναι η πέστροφα και ο κυπρίνος.
Η 25η Δεκεμβρίου είναι αποκλειστικά οικογενειακή γιορτή και η 26η Δεκεμβρίου είναι ημέρα για επισκέψεις σε φίλους.


Αμέσως μετά τα Χριστούγεννα συναντάμε το έθιμο των τριών μάγων. Από τις 27 Δεκεμβρίου μέχρι και τις 6 Ιανουαρίου, παιδάκια που είναι ντυμένα τρεις μάγοι πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούν. Παριστάνουν τους τρεις μάγους που επιστρέφουν από την Βηθλεέμ. Όποιος ανοίξει την πόρτα τους δωρίζει γλυκά και ξηρούς καρπούς, ενώ δίνει λεφτά για τον έρανο που κάνουν. Σε αντάλλαγμα οι τρεις μάγοι γράφουν με κιμωλία τα αρχικά τους (δηλαδή Κάσπαρ, Μέχιορ και Μπάλταζαρ) και το τρέχον έτος. Το γκράφιτι αυτό θεωρείται ότι φέρνει γούρι και γι’ αυτό δεν το σβήνουν, έτσι ώστε σε μερικά σπίτια συναντάμε τις υπογραφές των μάγων ολόκληρων δεκαετιών.

Frohes Weihnachtsfest


Καλλιόπη Γραμμένου
Δημοσιογράφος-Παιδαγωγός