Ένα από τα πιο δημοφιλή πανηγύρια του καλοκαιριού είναι στις 26 Ιουλίου, της Αγίας Παρασκευής, της προστάτιδας των ματιών.
Κατά το συναξάρι η Αγία Παρασκευή γεννήθηκε στη Ρώμη από γονείς ευσεβών Χριστιανών οι οποίοι φρόντισαν για την χριστιανική αγωγή της, όπως είχαν υποσχεθεί στο Θεό, στην περίπτωση που θα τους έδινε ένα παιδί. Επειδή το παιδί γεννήθηκε ημέρα Παρασκευή έλαβε αυτό το όνομα.
Στα είκοσι της χρόνια έχασε και τους δυο γονείς της. Τότε λοιπόν πούλησε την περιουσία της, έγινε μοναχή κι άρχισε να κηρύττει το Χριστιανισμό.
Στην περίοδο των διωγμών, την συνέλαβαν και ύστερα από πολλά βασανιστήρια, που ως θαύματος έβγαινε πάντα ζωντανή, την σκότωσαν.
Ένα από τα μαρτύριά της, ήταν η τοποθέτησή της «εις λέβητα χαλκού ελαίου μεστόν και πίσσας εκκαυθήναι σφοδρώς». Ο βασιλιάς όταν διαπίστωσε ότι η Αγία δεν καίγεται, ζήτησε να τον ραντίσει με το περιεχόμενο του λέβητα. Αυτό έπεσε λίγο στα μάτια του και τυφλώθηκε. Η Αγία τον γιάτρεψε μετά από τα παρακαλετά του.
Σύμφωνα μ’ αυτό το μαρτύριο, με του ότι ο ήλιος του Ιουλίου καίει πολύ και ότι η εποχή είναι επικίνδυνη από τη σκόνη με τα άχυρα και τα ζουζούνια στα αλώνια, καταστάσεις που βλάπτουν τα μάτια μας εάν δεν προσέξουμε, την κατέστησαν ως προστάτιδα των ματιών.
Στα εικονίσματα βλέπουμε μια νεαρή κοπέλα να κρατάει δυο ανθρώπινα μάτια μέσα σ’ ένα δίσκο.
Στις νεοελληνικές παραδόσεις παρουσιάζεται η Αγία Παρασκευή και ως δρακοντοκτόνος.
Σ’ ένα πανηγύρι στην Ήπειρο, εκεί που χόρευαν τα παλικάρια με τις κοπέλες, παρουσιάστηκε ξαφνικά ένας δράκος κι άρπαξε το πιο όμορφο κορίτσι. Την επόμενη χρονιά συνέβη ακριβώς το ίδιο περιστατικό.
Οι κάτοικοι του χωριού τρομοκρατήθηκαν και αποφάσισαν να σταματήσουν τα πανηγύρια. Την απόφασή τους αυτή, την ακύρωσε η Αγία Παρασκευή, που παρουσιάστηκε στον ύπνο τους και δίνοντας τους θάρρος, τους έπεισε να ξανακάνουν το πανηγύρι.
Την ώρα του χορού λοιπόν, παρουσιάστηκε η Αγία και πιάστηκε μαζί με τα άλλα κορίτσια του χωριού. Την ώρα που έκανε την εμφάνιση του πάλι ο δράκος, πήδησε πάνω του, τον κυνήγησε και τον πέτρωσε.
Αυτή την παράδοση, μπορούμε να τη δούμε στα Τζουμέρκα, προς την Άρτα, σε μια σπηλιά, στην Δρακότρυπα, όπου στάζει αγίασμα. Εκεί υπάρχει και το εκκλησάκι της Αγίας.
Καλλιόπη Γραμμένου
Δημοσιογράφος-Παιδαγωγός