Άλλη μια μεγάλη γιορτή του καλοκαιριού είναι στις 20 Ιουλίου, του Προφήτη Ηλία. Κάθε ξωκλήσι στις κορυφές των Ελληνικών βουνών γιορτάζει…
Σύμφωνα με μια παράδοση, ο Προφήτης ζούσε σε μια σπηλιά στο βουνό. Την τροφή του, του την έφερνε ένα κοράκι και το κρύο το αντιμετώπιζε με μια «μηλωτή» (προβιά, προβατίσια-μάλλινη γούνα).
Όταν ήρθε η ώρα να πεθάνει, μπρος στα έκπληκτα μάτια του μαθητή του Ελισσαίου, τον πήρε ένα πύρινο άρμα και τον ανέβασε στον ουρανό.
Αυτή η παράδοση, τον καθιστά και προστάτη των γουναράδων, αλλά και των αστροναυτών!
Επίσης θεωρείται και προστάτης των αγροτών, που είναι σε λίγους γνωστό. Ο λόγος είναι ότι η ύπαιθρος είναι εξαρτημένη από τις καιρικές συνθήκες και ο Αϊ-Λιάς, «ελέγχει» τα μετεωρολογικά φαινόμενα. Κατά κάποιο τρόπο θα λέγαμε, ότι πήρε τη θέση του παλαιού θεού Διά ή ακόμα και του θεού Ήλιου.
Θεωρείται πως μαζεύει και σκορπίζει τα σύννεφα, όπως και κρατά ή αφήνει τη βροχή, όπως έκανε και ο Δίας.
Μια παράδοση λέει: «όταν βρέξει, είναι δική του παράκληση, όταν βροντάει, είναι που τρέχει με το άρμα του στον ουρανό κι όταν γίνεται σεισμός, είναι οργισμένος».
Στη Θράκη και στη Μακεδονία θυσιάζουν πρόβατα, για να τους λυπηθεί ο άγιος και να βρέξει, όπως ακόμα και κοκόρια.
Επίσης τον τιμούν και οι τσοπάνηδες, γιατί τον έχουν συντροφιά στις βουνοκορφές και γιατί η βροχή που στέλνει, φυτρώνει και παχαίνει το χορτάρι που βοσκούν τα ζωντανά τους.
Τόσο οι αγρότες, όσο και οι βοσκοί, έχουν βγάλει διάφορες πρακτικές παρατηρήσεις για τη μέρα αυτή, όπως:
«Του Αη Λιώς γυρίζει ο καιρός αλλιώς». «Ήρθε τ’ Αη Λιώς, βαλ’ την κάπα σου αλλιώς». «Αν το μεσημέρι ο ουρανός είναι αίθριος, τότε ο χειμώνας θα είναι μαλακός. Αν όχι, βαρύς». «Όταν φανούν σύννεφα απ το βορρά, θα έχει βαρυχειμωνιά, αν φανούν από το νότο το αντίθετο». «Αν ο σκύλος του κοπαδιού είναι γυρισμένος προς το βορρά, θα κάνει βαρύ χειμώνα, αν είναι κατά το νότο θα κάνει ελαφρύ».
Γνωστές είναι «οι φωτιές του Αϊ-Λια», που ανάβουν οι πανηγυριστές στις κορυφές των βουνών. Αρκετές τις ανάβουν μόνο με λιβάνι, που φέρνουν οι πιστοί για τον Άγιο. Σκοπός είναι, οι λάμψεις να φανούν σε όσο γίνεται περισσότερους πιστούς στα γύρω πεδινά χωριά, γιατί θεωρείται ευλογία.
Μερικές από τις ενέργειες του εν ζωή είναι οι έξης:
Κατέβασε τρεις φορές φωτιά από τον ουρανό, κάνοντας τους Ισραηλίτες με μια φωνή να πουν: «αληθώς Κύριος ο Θεός, αυτός ο Θεός» (Αληθινά! ο Κύριος, ο Θεός του Ισραήλ, αυτός είναι ο μόνος πραγματικός και αληθινός Θεός).
Με τη γλώσσα του εμπόδισε τη βροχή και δεν έβρεξε ο ουρανός τρεισήμισι χρόνια.
Ανάστησε το νεκρό γιο της Σεραφθίας χήρας και κατέκαυσε τους εκατό ανθρώπους που έστειλε ο βασιλιάς Οχοζίας.
Έσχισε τον Ιορδάνη ποταμό και ανελήφθει με πύρινη άμαξα στον ουρανό και επίσης στάθηκε δίπλα στο Χριστό κατά τη Μεταμόρφωσή του μαζί με το Μωυσή.
Καλλιόπη Γραμμένου
Δημοσιογράφος-Παιδαγωγός
