Η μεγάλη θυσία των «Πεταλούδων»

Καθώς το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας και της βίας κατά των γυναικών βρέθηκε ξανά χθες στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ιστορία των γυναικών που έδωσαν...

τη ζωή τους για να πάρει ο ΟΗΕ την απόφαση να θεσπίσει επίσημα την 25η Νοεμβρίου ως μέρα κατά της έμφυλης βίας.

Ο λόγος για την πολιτική δολοφονία των αδερφών Μιραμπάλ, των «Πεταλούδων» όπως ήταν το ψευδώνυμό τους στην παρανομία, στις 25 Νοεμβρίου του 1960 και τον αντιδικτατορικό τους αγώνα ενάντια στην καταπίεση του καθεστώτος που είχε εγκαταστήσει στη Δομινικανή Δημοκρατία ο Ραφαέλ Λεονίντας Τρουχίγιο Μολίνα για περίπου 30 χρόνια από το 1930 μέχρι το 1961.

Οι τέσσερις αδερφές, γόνοι της μεσοαστικής οικογένειας των Μιραμπάλ (ο πατέρας τους Ενρίκε Μιραμπάλ Φερνάντεζ ήταν έμπορος), η Πάτρια, η Δεδέ (η μόνη που ζει ακόμη), η Μινέρβα και η Μαρία Τερέζα, μεγάλωσαν στη Δομινικανή Δημοκρατία τα χρόνια της παντοκρατορίας του Τρουχίγιο, της βίας και της τρομοκρατίας του καθεστώτος, ενώ εξαιτίας της πολιτικής του δικτάτορα έχασαν την περιουσία τους.

Στο κίνημα
Η τρίτη κόρη των Μιραμπάλ, η Μινέρβα, ήταν αυτή που υπό την καθοδήγηση του θείου της ανέλαβε πρώτη ενεργό ρόλο στο πολιτικό κίνημα εναντίον της δικτατορίας. Η Μινέρβα κατάφερε σε καιρούς δύσκολους για τις γυναίκες να σπουδάσει Νομική, χωρίς όμως ποτέ να μπορέσει να ασκήσει τη δικηγορία καθώς το 1949 απέρριψε το ερωτικό ενδιαφέρον του ίδιου του δικτάτορα Τρουχίγιο.

Η Μαρία Τερέζα ακολούθησε την αδερφή της στην πολιτική δραστηριότητά της εναντίον του Τρουχίγιο, ενώ λίγο αργότερα στο αντιδικτατορικό κίνημα μπήκε και η μεγαλύτερη αδερφή τους η Πάτρια.

Η Δεδέ ήταν η τελευταία που μπήκε στο κίνημα και η μόνη που δεν δολοφονήθηκε από τους άνδρες του Τρουχίγιο, το καθεστώς του οποίου θεωρείται από τα σκληρότερα του 20ού αιώνα στην αμερικανική ήπειρο (θεωρείται ότι περισσότεροι από 50.000 δολοφονήθηκαν από την αστυνομία και τον στρατό).

Οι τρεις αδερφές ήταν αυτές που ίδρυσαν την οργάνωση «Κίνημα 14ης Ιουνίου», που είχε σκοπό την ανατροπή με κάθε μέσο της δικτατορίας. Μαζί τους ενάντια στο καθεστώς πάλευαν και οι σύζυγοί τους. Τα ζευγάρια είχαν πολλές φορές φυλακιστεί και βασανιστεί από τις αρχές κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, έτσι και τον Νοέμβριο του 1960. Στις 25 Νοεμβρίου η Πάτρια, η Μινέρβα και η Μαρία Τερέζα, επισκέφθηκαν τους συζύγους της Πάτρια και της Μινέρβα στη φυλακή.

Κατά την επιστροφή τους προς το σπίτι, ο Βικτόρ Αλιθίνιο, ο Πένα Ριβέρα και κάποιοι άλλοι άνδρες της μυστικής αστυνομίας του Τρουχίγιο, σταμάτησαν το αυτοκίνητο, κατέβασαν τις «Πεταλούδες» από αυτό, τις έσυραν σε μια φυτεία ζαχαροκάλαμου και αφού τις κακοποίησαν και τις βασάνισαν, τις δολοφόνησαν με καδρόνια.

Εν συνεχεία, τις έβαλαν στο αυτοκίνητο και το έριξαν σε ένα δέντρο για να φαίνεται ο θάνατός τους σαν ατύχημα. Φυσικά η ιστορία έγινε γνωστή. Μερικούς μήνες αργότερα, τον Μάιο του 1961, ο Τρουχίγιο έπεφτε νεκρός σε ενέδρα από άτομα του καθεστώτος του.

Η ιστορία της Πάτρια, της Μινέρβα, της Μαρία Τερέζα και της Δεδέ (της μόνη από τις τέσσερις αδερφές που ζει ακόμη) έχει εμπνεύσει συγγραφείς και σκηνοθέτες καθώς είναι μια ιστορία που επιβεβαιώνει τη φράση του Μαρξ: «Οποιος ξέρει από Ιστορία, γνωρίζει ότι οι μεγάλες κοινωνικές αλλαγές είναι αδύνατες χωρίς τη χειραφέτηση των γυναικών. Η κοινωνική πρόοδος μπορεί να μετρηθεί επακριβώς σε σχέση με την κοινωνική θέση του ωραίου φύλου, συμπεριλαμβανομένων και των άσχημων».

ΒΙΒΛΙΑ – ΤΑΙΝΙΕΣ

Ο αγώνας τους έγινε τέχνη

Η ιστορία των «Πεταλούδων» έχει αποτελέσει τη βάση για δύο ταινίες του «In the Time of the Butterflies» και του «Ο Τροπικός του Αίματος», ενώ η Δεδέ Μιραμπάλ έχει γράψει η ίδια ένα βιβλίο το «Vivas de su Jardin» και έχει δώσει συνεντεύξεις για τη ταινία «Τροπικός του Αίματος» και για το ντοκιμαντέρ «Code Name: Butterflies».

Η ιστορία τους ακόμη και σήμερα προκαλεί θαυμασμό και η Δεδέ έχει επιφορτιστεί με το να την κρατήσει ζωντανή καθώς είναι υπεύθυνη για το Μουσείο Ερμάνας Μιραμπάλ στην επαρχία Σαλσέδο, που πλέον έχει πάρει το όνομα των αδελφών Μιραμπάλ.

(ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ, e-go)