Μπορεί οι αρχαίοι να μην είχαν τηλεοράσεις είχαν όμως ... κινηματογράφο
και μάλιστα με εφέ!
Δεν το είχατε φανταστεί ποτέ, όμως είναι αλήθεια! Οι αρχαίοι έβλεπαν κινηματογράφο με εφέ, ήχο και κίνηση...
Το τότε ... σινεμά ήταν το σταθερό
αυτόματο θέατρο του Φίλωνος του Βυζαντίου (3ος αι. π.Χ.) που βελτίωσε και
περιέγραψε με λεπτομέρειες ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς στο βιβλίο του
«Αυτοματοποιητική». Τα αυτόματα θέατρα ήταν τα «θαύματα» της κλασικής και
ελληνιστικής εποχής, έργα των Ελλήνων «θαυματοποιών» της αρχαιότητας.
Όλα αυτά γίνονται... μόνα τους με τη
δύναμη ενός μολύβδινου βάρους που πέφτει ισοταχώς σε μια κλεψύδρα με άμμο. Για
την έναρξη της παράστασης αρκεί να τραβηχτεί το σχοινί στην πρόσοψη της βάσης.
Πρόκειται επί της ουσίας για ένα
εξαιρετικά σύνθετο δημιούργημα της ελληνιστικής Τεχνολογίας, που, σε ο,τι αφορά
στον προγραμματισμό, δε διαφέρει σε τίποτε από ένα σύγχρονο λογικά
προγραμματιζόμενο ρομπότ, γίνεται θέατρο, γλυπτική, ζωγραφική, ποίηση, τέχνη.
Την ακριβή ανακατασκευή του σταθερού
αυτόματου θεάτρου έκανε ο εκπαιδευτικός, μηχανολόγος, κ.Κώστας Κοτσανάς ο
οποίος είναι και ο δημιουργός της έκθεσης «Οι σημαντικότερες εφευρέσεις των
Αρχαίων Ελλήνων», που φιλοξενείται στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, και
διοργανώνεται από το 2ο Επαγγελματικό Λύκειο Ηρακλείου.
Ο κ. Κοτσανάς διεξήγαγε εμπεριστατωμένη
έρευνα 22 ετών, γοητευμένος από την αξεπέραστη δημιουργία και προσφορά των
αρχαίων Ελλήνων στους τομείς της Φιλοσοφίας και των Καλών Τεχνών, αλλά και της
Επιστήμης .
Στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου
φιλοξενείται, ωστόσο, μόνο ένα μικρό μέρος της έκθεσης. Όλα τα εκθέματα, 300
στο σύνολο, και το υποστηρικτικό τους υλικό έχουν δημιουργηθεί από τον ίδιο
χωρίς καμιά επιχορήγηση από οποιοδήποτε δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα και εκτίθενται
μόνιμα στο ομώνυμο Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας και στο Μουσείο
Αρχαίων Ελληνικών Μουσικών Οργάνων και Παιχνιδιών που λειτουργούν στο Κατάκολο
υπό την αιγίδα του Δήμου Πύργου.
Τι περιλαμβάνουν οι σκηνές
Στο θέατρο του Ήρωνος, που θα
παρακολουθήσετε στο βίντεο που ακολουθεί, παρουσιάζεται αυτόματα ο μύθος του Ναυπλίου
που θέλει να εκδικηθεί τους Αχαιούς που σκότωσαν τον γιο του Παλαμήδη στην
Τροία.
Σκηνή 1η: Αχαιοί επισκευάζουν τα πλοία
τους, μορφές κινούνται, κτυπούν με σφυριά και πριονίζουν και κρότοι εργαλείων
ακούγονται σαν αληθινοί.
Σκηνή 2η : Αχαιοί σπρώχνουν τα πλοία στη
θάλασσα.
Σκηνή 3η: Στη θάλασσα πλοία εμφανίζονται
ξαφνικά, πλέουν σε διάταξη στόλου, κινούνται και χάνονται - η θάλασσα
φουρτουνιάζει - και τα πλοία ξαναεμφανίζονται στη φουρτουνιασμένη θάλασσα να
τρέχουν συνεχώς. Συχνά ξεπηδούν δελφίνια από τη θάλασσα.
Σκηνή 4η: Ο Ναύπλιος σε ακρωτήρι, με
αναμμένο πυρσό, δίνει ψεύτικο σήμα στους Αχαιούς ύστερα από προτροπή της
Αθηνάς.
Σκηνή 5η: Στη φουρτουνιασμένη θάλασσα
φαίνονται διασκορπισμένα συντρίμμια των πλοίων και ο Αίαντας να κολυμπά.
Εμφανίζεται η Αθηνά (ως από μηχανής θεός), περιφέρεται και εξαφανίζεται, ενώ
πέφτει κεραυνός, ακούγεται βροντή και χάνεται η μορφή του Αίαντα… (madeincreta)
