4ος προορισμός: Γαλλία
Τα Χριστούγεννα στη Γαλλία αποτελούν την εορταστική κορύφωση του έτους.
Από την 1η Δεκέμβρη οι Γάλλοι κρεμάνε μέσα στα σπίτια τους το Aven, ένα ημερολόγιο με 24 παραθυράκια και 24 εκπλήξεις για κάθε μέρα μέχρι τη παραμονή των Χριστουγέννων.
Στις 6 Δεκεμβρίου γιορτάζουν το Άγιο Νικόλαο. Έτσι στις πλατείες παρουσιάζονται δύο άνθρωποι ο ένας ο Αγ. Νικόλαος (Saint Nicolas) στ' άσπρα ντυμένος και μοιράζει δώρα στα παιδιά και ο άλλος ο μπάρμπα μαστιγωτής ( pére fouettard) στα μαύρα ντυμένος κρατώντας ένα μπαστούνι και ρωτάει τη μαμά αν ήταν καλό παιδί όλη τη χρονιά, αν δεν ήταν του δίνει ένα χτύπημα ελαφρύ με το μπαστούνι του.
Αντί για τα κάλαντα τραγουδάνε το "mon bon sapin" (αχ έλατο) στολίζοντας το Χριστουγεννιάτικο Δένδρο, όπου το γεμίζουν με κόκκινες κορδέλες και αληθινά άσπρα κεριά και κάτω από αυτό βάζουν μια φάτνη (creche), η οποία παίζει κεντρικό ρόλο στους εορτασμούς των Χριστουγέννων.
Η φάτνη διακοσμείται με αγαλματάκια από πηλό που ονομάζονται «μικροί άγιοι» (santons) και κατασκευάζονται σε μια μικρή πόλη στη Ν. Γαλλία ολόκληρο τον χρόνο. Η παράδοση αυτή ξεκίνησε τον 19ο αιώνα και εκτός από την Αγία Οικογένεια, τους βοσκούς και τους μάγους, οι τεχνίτες κατασκευάζουν και αγαλματάκια με τη μορφή ντόπιων που έχουν διακριθεί για κάποια πράξη τους.
Στις 8 Δεκεμβρίου, στη Λυόν, οι Γάλλοι τιμούν την Παρθένο Μαρία, με μια γιορτή που λέγεται Πανηγύρι των Φώτων (La Fête de Lumières), σύμφωνα με την οποία κάθε οικογένεια στην πόλη βάζει κεράκια σε κάθε παράθυρο του σπιτιού, συμβάλλοντας όλοι έτσι στη δημιουργία μιας κατανυκτικής ατμόσφαιρας, στην πόλη. Το Φεστιβάλ των Φώτων κρατάει 4 ημέρες, με ποικίλες εκδηλώσεις και πανέμορφο φωτισμό σε κάθε γωνιά της πόλης…
Τα Αλεξανδρινά, τα γνωστά κόκκινα λουλούδια τα αποκαλούν Etoiles de Noël (Αστέρια των Χριστουγέννων) και τα χρησιμοποιούν για διακόσμηση εσωτερικών χώρων καθώς και ως δώρο σ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Ο Pere Noel ή Papa Noel ( Άγιος Βασίλης) έρχεται πάντα την παραμονή των Χριστουγέννων το βράδυ μαζί με το βοηθό του Pere Fouettard, ο οποίος «κρατάει τα τεφτέρια» για το ποιος ήταν καλός και ποιος όχι. Τον βλέπει μόνο η μαμά, είναι γρουσουζιά να τον δουν τα παιδιά. Φέρνει ό, τι μπορεί και τ' αφήνει κάτω από το Χριστουγεννιάτικο δένδρο κοντά στις παντόφλες του καθενός, μετά η μαμά του προσφέρει μια πιατέλα με γλυκά και αλμυρά, πίνει και το κρασάκι του…
Το πρωί βρίσκουν ακόμα γλυκά, φρούτα, καρύδια και μικρά δωράκια κρεμασμένα στο Χριστουγεννιάτικο δέντρο.
Σε διάφορα χωριουδάκια της Γαλλίας, το έθιμο θέλει τον Pere Noel να μοιράζει δώρα στις 6 Δεκεμβρίου (γιορτή του Αγίου Νικολάου) και να… ξαναέρχεται στις 24 του μηνός, για τα μεγαλύτερα και τα καλύτερα δώρα!
Στους καθεδρικούς ναούς της Γαλλίας γίνεται αναπαράσταση της γέννησης του Χριστού τόσο με κούκλες, όσο και με ανθρώπους και με πραγματικά ζώα. Υπάρχει ζωντανό προβατάκι και γαϊδαράκος και τα μεσάνυχτα φέρνουν κι' ένα μωρό!
Το παραδοσιακό εορταστικό τραπέζι, το «Reveillon» (ρεβεγιόν) αποτελείται από μια πλούσια γκάμα διαφορετικών πιάτων: αλλαντικά, κρέατα, τυριά, ψαρικά, ψητή χήνα, γλυκίσματα με ξινή κρέμα γάλακτος, γαλοπούλα με κάστανα, στρείδια και πατέ χήνας. Και εννοείτε ότι δεν λείπει το παραδοσιακό κέικ στο σχήμα του κούτσουρου, το οποίο ονομάζεται «Χριστουγεννιάτικος Κορμός» (buche de Nol) και είναι φτιαγμένος από παντεσπάνι και κρέμα και φυσικά η σαμπάνια.
Στη νότια Γαλλία, ένα μεγάλο κούτσουρο καίει στο τζάκι από τα Χριστούγεννα μέχρι και την Πρωτοχρονιά, το γνωστό μας Χριστόξυλο.
Joyeux Noel
Καλλιόπη Γραμμένου
Δημοσιογράφος-Παιδαγωγός